Gemeenteraad - Gemeenteraad is in Ned. een gemeenteorgaan, belast met de regeling en het bestuur van de huishouding der gemeente, voorzoover zulks niet bij de wet aan den → burgemeester of aan het → college van burgemeester en wethouders is opgedragen. De g. bestaat uit 7 tot 45 leden, al naar gelang het zielenaantal der gemeente.
De leden worden gekozen door de kiesgerechtigde ingezetenen der gemeente op den grondslag der → evenredige vertegenwoordiging. Voor de bevoegdheid tot het deelnemen aan de verkiezing van de leden van den g. en voor het recht om als lid van den raad gekozen te worden, gelden dezelfde regelen als voor de verkiezing van de leden van de → Tweede Kamer, met dien verstande dat in plaats van het → ingezetenschap des rijks dat der gemeente is vereischt, en dat voor de verkiesbaarheid de leeftijd van 23 jaar moet zijn bereikt i.p.v. 30 jaar.
De leden van den raad hebben zitting gedurende 4 jaren. De aftredenden zijn dadelijk herkiesbaar.
Voorzitter van den raad is de burgemeester, die geen lid behoeft te zijn en in dit geval slechts een raadgevende stem heeft. De g. vergadert jaarlijks minstens zesmaal.Struycken. In België verstaat men onder g. het beraadslagend orgaan van het gemeentekorps, in tegenstelling met het college van burgemeester en schepenen, dat er de uitvoerende macht van uitmaakt. Heeft een dubbele bevoegdheid:
a) Regelt al, wat van gemeentelijk of plaatselijk belang is;
b) Beraadslaagt over elke andere zaak, die hem door de hoogere overheid wordt voorgelegd (Gemeentewet art. 75).
Evenals in Ned. bestaat hij uit 7 tot 45 leden naargelang van het aantal inwoners der gem. (Gemeentewet art. 4, gewijzigd bij de wet van 20 Febr. 1921). De leden van den g. worden gekozen volgens het stelsel van het zuiver algemeen stemrecht. Sinds de wet van 15 April 1920 zijn de vrouwen ook stemgerechtigd. Om kiezer te zijn, moet men Belgische nationaliteit bezitten, hetzij door geboorte, hetzij door → naturalisatie; den leeftijd van 21 jaar hebben bereikt; sedert tenminste zes maanden zijn woonplaats in de gem. hebben. De hoedanigheid van kiezer wordt vastgesteld door de inschrijving op de kiezerslijsten. Om verkiesbaar te zijn moet men Belg zijn; den vollen leeftijd van 25 jaar hebben bereikt en zijn woonplaats hebben in de gem. De raadsleden zijn gekozen voor een termijn van zes jaren.
De g. wordt voorgezeten door den burgemeester. Hij vergadert telkens als zaken, die tot zijn bevoegdheid behooren, het vereischen. De bijeenroeping geschiedt door het college van burgemeester en schepenen. Wanneer een derde van de in dienst zijnde leden het vraagt, is het college verplicht tot een bijeenroeping over te gaan. In beginsel mogen de beslissingen slechts genomen worden, als de meerderheid der in dienst zijnde leden aanwezig is. Zij worden bij volstrekte meerderheid van stemmen genomen. In geval de stemmen staken, is het voorstel verworpen.
Lit.: K. Brants, Het Belg. Gemeenterecht (1935, herzien en bijgewerkt door Art. Bogaert).
Rondou