Febronianisme - leer van Febronius’ De Statu Ecclesiae (1763). De sleutelmacht der Kerk is eigenlijk en allereerst gegeven aan alle geloovigen (volkssouvereiniteit), de uitoefening ervan is aan de bisschoppen toevertrouwd.
Alle bisschoppen zijn gelijk. De bisschop van Rome heeft slechts een eere-voorrang, staat onder een algemeen concilie.
Door toegevendheid van de andere bisschoppen en aanmatiging is zijn macht geworden wat zij is; zij moet worden teruggebracht binnen de grenzen, die zij had in de eerste eeuwen. Bisschoppen en vorsten zullen den paus hierbij behulpzaam zijn.
Doel: hereeniging van Kath. en Prot. Veroordeeld door Clemens XIII, 27 Oct. 1764. ➝ Emser punctaties.Lit.: A. Rösch, in Lex. f. Theol. u. Kirche (III 1931); L. Veith, Die Kirche im Zeitalter des Individualismus (I Freiburg 1931).
Polman.