Eustachius - (juister: Eustathius), Heilige, martelaar en noodhelper. Hij was ten tijde van Trajanus generaal.
Bij gelegenheid eener jacht (volgens latere plaatselijke overlevering op de Mentorella bij Tivoli; vgl. A.
Rossi, Sta Maria in Vulturella, Rome 1905) zou hij op het zien van een kruis tusschen het gewei van een door hem vervolgd hert, zijn bekeerd en zijn naam Placidas in E. veranderd hebben. Tegelijk met hem werden zijn vrouw Theopista en zijn beide zoons Agapius en Theopistus gedoopt.
Het gezin werd op tragische wijze verspreid. E. werd later door den keizer als legeraanvoerder in den strijd tegen de Barbaren teruggeroepen en met zijn vrouw en kinderen, die elkaar onverwacht weer vonden, onder Hadrianus gemarteld.
Hij is echter geen Romeinsch Martelaar. Zijn vereering is uit het Oosten ingevoerd en pas aan het einde der 8e eeuw in Rome na te wijzen.
In tallooze varianten vond de stof, in proza en poëzie, in het Gr. en Lat. zoowel als in de volkstaal, ingang. Het verhaal heeft echter geen geschiedkundigen grond.
Evenals de H. Hubertus, met wien hij soms om de legende van het hert verwisseld wordt, heeft hij als attribuut een hert met een kruis in het gewei en is hij patroon der jagers.
Feest 20 September.Lit.: A. Monteverdi, in: Studi medievali (III Turijn 1909; III 1910); H. Delahaye, in: Buil. de l'Acad. Royale de Belg., classe des lettres (1919; met opgave en critiek der Placidas-E. legende); A. H. Krappe, La leggenda di s. E. (Aquila 1928); Künstle, Ikonogr. (II, 220 vgl.).
Feugen.