Epiphanius van Salamis - Heilige, Kerkvader; * ca. 315, ✝ 403. E. legde zich in zijn jeugd op de talen toe en Hiëronymus noemt hem „pentagloottos”, omdat hij vijf talen kende: Grieksch, Syrisch, Hebreeuwsch, Koptisch en wat Latijn.
Na een bezoek aan Egypte stichtte hij in zijn vaderland Judaea een klooster, dat hij 30 jaar bestuurde, totdat hij door de bisschoppen van Cyprus tot bisschop van Konstantia (Salamis) en metropoliet van Cyprus werd gekozen (367). E. was vooral ketterbestrijder, hij ijverde ook tegen de werken van Origenes en geraakte daardoor in twist met Joannes van Jerusalem.
Later liet hij zich tegen Joannes Chrysostomus innemen, maar op de Eikensynode, waar Theophilus van Alexandrië de veroordeeling van Joannes doordreef, kwam E. tot beter inzicht, keerde naar Cyprus terug, maar stierf onderweg.Werken: Ancoratus (de verankerde) over de Triniteitsleer en den H. Geest; Panarion (medicijnkast), meest Haereses genoemd, biedt medicijn door de dwaalleer van alle ketterijen, Grieksche philosophen en Joodsche sekten uiteen te zetten; dit hoofdwerk van E. vatte hij kort samen in zijn Recapitulatio; „Over maten en gewichten” handelt a) over Canon en vertalingen van het Oude Testament; b) over bijbelsche maten en gewichten; c) over geographie van Palaestina. Enkele werkjes, waarop later de Iconoclasten zich beriepen, terwijl hun tegenstanders de echtheid ontkenden, schijnen inderdaad van E. geweest te zijn.
Lit.: Bardenhewer, Gesch. d. altkirchl. Liter. (III 1923, 293-302); Rausehen-Altaner, Patrologie (1931, 241-244). Frames