Ned. vorstin; * 2 Aug. 1858 te Arolsen, hoofdstad van het vroegere vorstendom Waldeck-Pyrmont, als prinses Adelheid Emma Wilhelmina Theresia van Waldeck Pyrmont, dochter van George V Victor van Waldeck-Pyrmont en Helena, prinses van Nassau ; ✝ 20 Maart 1934 te Den Haag. Huwde in 1879 koning Willem III der Nederlanden.
Als moeder van koningin Wilhelmina nam zij tijdens de minderjarigheid van deze het regentschap waar (1890—1898). De wijze, waarop de tot volkomen Nederlandsche geworden Duitsche vorstin deze taak vervulde, verzekerde haar voorgoed de liefde van het Ned. volk.
Voortreffelijk verzorgde zij, niet het minst door haar voorbeeld van koninklijke plichtsvervulling, de opvoeding van de jonge koningin. Voor een niet gering deel is het aan haar wijs beleid te danken, dat het Nederlandsche koningschap der Oranje ’s opgevoerd werd tot de moeilijke hoogte van het constitutionalisme en de historische band tusschen dynastie en volk vergroeide tot een nieuwe en levende verknochtheid.
Kort voor de inhuldiging van koningin Wilhelmina vaardigde de koningin-regentes een schoone, door hooge gedachten gedragen proclamatie uit, waarvan de wensch, dat het Ned. volk groot mocht zijn in alles, waarin een klein volk groot kan zijn, overbekend gebleven is en het karakter gekregen heeft van een programma. Aldus was haar afscheid als regentes, terwijl de nobele daad, waarmede zij de door het Ned. volk voor een stoffelijk huldeblijk spontaan bijeen gebrachte gelden onmiddellijk besteedde voor de bestrijding van de tuberculose, de inleiding vormde op de laatste periode van haar leven, welke de edele vrouwe geheel zou wijden aan liefdadigheid.
Zij zelf stelde beschikbaar haar „douairie” Oranje-Nassau-oord (bij Renkum), dat als sanatorium een blijvende herinnering zal zijn aan de „Koningin-moeder” (➝ Emmafonds), evenals de jaarlijksche verkoop van het „Koningin-Emma-bloempje” ten bate van de tuberculose-bestrijding.Verberne.