Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 05-06-2019

Driehoeksprojectie

betekenis & definitie

Van de eigenschap, dat in een gelijkzijdigen driehoek de som van de afstanden van een punt binnen den driehoek tot elk der drie zijden constant is, kan men gebruik maken om door middel van punten in een driehoek de verhouding van drie bestanddeelen van een mengsel, wier som constant is, weer te geven. D. werden het eerst aangewend bij de studie van temaire stelsels in de physische chemie (Bakhuis Roozeboom), later door Osann in de chemische petrographie (→ Gesteenten).

In zijn voetspoor volgden o.a. Johannsen en Niggli.

Hoewel men in de gesteentekunde met meer dan drie bestanddeelen te maken heeft, kan men de d. toch aanwenden, door de bestanddeelen in drie groepen samen te vatten. Men kan ook nog een vierden component opnemen, en wel door bij ieder punt, dat door zijn ligging dus de verhouding van 3 componenten aangeeft, in cijfers de waarde van den 4en component te plaatsen en vervolgens de overeenkomstige waarden hiervan door lijnen te verbinden; men krijgt dan een zgn. nomogram.

Men kan ook in de ruimte van de overeenkomstige eigenschap van een gelijkzijdig tetraëder gebruik maken, en sneden hierdoor in het platte vlak afbeelden (Escher, Niggli). De d. kan in tal van andere gevallen aangewend worden: samenstelling van aardolie.

Zij munt uit door duidelijkheid en overzichtelijkheid.Lit.: B. G. Escher, De methoden der graphische voorstelling (21933). Jong Driehoeksverhouding Ibsen’s tooneelspel „Hedda Gabler” (1890) gebruikt dezen naam voor de ongelukkige verhouding in het huwelijk: man, vrouw en minnaar. Volgens den Noorschen dichter Lichtenberg heette dit in Italië „triangolo equilatero” en was het de benaming voor het huiselijke gelukssysteem (sic!). Brouwer Driehuizen → Velzen (N. Holl. gem.).

< >