Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 24-04-2019

Corset

betekenis & definitie

Corset - of keurslijf. Reeds bij de Grieken en Romeinen droegen de vrouwen als steun voor het lichaam nauw gewikkelde banden van stof of leder (Gr. stèthodesmis, strophion; Lat. zona, taenia), eenigszins te vergelijken met de nog heden in Indië gebruikelijke goerita.

Eerst in de middeleeuwen kwam het gebruik op het c. met veters toe te rijgen. Omstreeks 1370 waren toen ook de mannen dermate ingesnoerd, dat ze steeds assistentie bij het aan- en uitkleeden noodig hadden. Het c. met baleinen dateert uit het derde kwart der 16e eeuw. Het was zeer stijf en hoog en verhinderde de ontwikkeling van de borst. Ook mannen droegen toen veelal een c. bij het stijve, zgn. Spaansche costuum.

In de 17e eeuw schijnt een tijd lang de insnoering minder gewelddadig te zijn geweest; toch vindt men in literatuur uit die dagen nog klachten genoeg over den dwang, aan het jonge lichaam er door aangedaan. Hollandsche boerinnen droegen toen een donker c. zichtbaar. In de modieuze kleedij neemt men in de tweede helft dier eeuw een sterkere inrijging waar, die in de 18e eeuw doorgaat. Iets nieuws, kort na 1700 uit Engeland overgenomen, was het c., dat van achteren dicht geregen werd, waarbij men steeds van onderaf begon. Het c. was toen een pantser met dicht opeen geplaatste, dikke, breede baleinen. Het voorstuk, planchette, was tevens van dwars geplaatste baleinen voorzien.

De steunstukken voor den breed uitstaanden rok werden vaak aan het c. bevestigd. In den Empiretijd verdween het c. geheel, om eerst omstr. 1820 weer in zwang te komen. Tegen 1900 bereikte het inrijgen wel een hoogtepunt en steeds sterker werd de oppositie van de zijde der voorstanders der zgn. reformkleeding. Het c., dat meest tot aan de heupen gereikt had, werd nu in vele gevallen langer (corset sylphide) en drukte dus ook de heupen in.

In de eerste jaren der 20e eeuw ontstond daarbij het beruchte droit-devant-silhouet. Ook bij mannen, speciaal Duitsche officieren, was toen het c. meermalen in gebruik. Onder invloed van sport en bewegingsvrijheid is het c. daarna óf geheel afgelegd, óf teruggebracht tot een eenvoudigen lichaamssteun. v. Thienen.

< >