BochtaanwIjzer - instrument, in gebruik bij vliegtuigen, ten einde aan te geven, wanneer het vliegtuig een bocht beschrijft. De b. is voornamelijk van belang bij het blindvliegen.
De werking van den b. berust op het principe van den gyroscoop. De bij de Ned. verkeersvliegtuigen gebezigde b. van Badin-Pioneer bestaat uit een horizontaal, in de langs-as van het vliegtuig draaibaar opgesteld raam, waarin een bronzen schijf met stalen as op kogellagers draaibaar is opgehangen. In den omtrek der schijf zijn schoepvormige uithollingen aangebracht, waarop een sterke luchtstroom wordt gericht, die aan de schijf een snel-draaiende beweging verleent en wel in de vliegrichting. Aan het raam, waarin de schijf ronddraait, is een wijzer bevestigd, die over een schaal kan glijden.
Beschrijft het vliegtuig een bocht, bijv. naar links, dan zal bij deze verdraaiing naar links van de as van de schijf de gyroscopische werking optreden en zal die as zich naar rechts draaien, in een vlak, loodrecht staande op het horizontale vlak en het vlak, waarin de schijf draait. Daardoor gaat het raam naar rechts overhellen en beweegt de wijzer zich naar links over de schaal. De vliegtuigbestuurder kan nu van de schaal aflezen, in welke richting het vliegtuig een bocht beschrijft en tevens hoe scherp die bocht is.
Franquinet.