Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 05-02-2024

Batteux

betekenis & definitie

abbé Charles, Fransch letterkundige en aestheticus, de toonaangevende en volledigste theoreticus der neo-Klassiek in West-Europa.

* 6 Mei 1713 te Alland’hui bij Reims, + 14 Juli 1780 te Parijs; werd in 1761 in de Académie Française opgenomen.

Het werk, waarmede B. — die ook de geschiedenis der wijsbegeerte beoefende — voortleeft in de aesthetica en de letterkundige critiek, heet: Cours de belles lettres (1747). Het eerste tractaat hiervan, Traité des beaux arts réduits à un même principe (1746), had tot doel, geheel in 18e eeuwsch verlichten geest, de theorie der fraaie kunsten, met haar tallooze „regels”, terug te voeren op één grondbeginsel: nl. den Aristoteliaanschen regel der Mimesis of „nabootsing van de schoone natuur”. Alle kunsten moeten nl. zich beijveren een excerpt van de fraaiste natuur te geven, een soort anthologie van alle natuurvoortreffelijkheden, tot een geheel herschapen, dat mooier zou zijn dan de natuur, zonder nochtans op te houden natuurlijk te zijn. De strijd tegen B.’s opvattingen beteekende in de Germaansche literaturen tevens bevrijding uit den knel van de Fransche pseudo-Klassiek (J. E. Schlegel en Klopstock in Duitschland, van Alpben bij ons).

Lit.: M. Schenk, Ch. B. und seine Nachahmungstheorie in Deutschland (Leipzig 1909).

Baur.

< >