Arbeidsanalyse - is het in de wetenschappelijke bedrijfsorganisatie toegepaste onderzoek, waarbij van ieder werkstuk, iedere taak nauwkeurig wordt nagegaan, hoe het werk moet worden uitgevoerd, welk gereedschap het best gebruikt kan worden en in welken tijd het kan worden volbracht. Het onderzoek naar de beste werkwijze en te gebruiken gereedschap stelt den bedrijfsleider in staat voor ieder werk de meest geschikte personen uit te kiezen, waartoe hij ook nog moet beschikken over de gegevens omtrent verstandelijke vermogens, scholing, routine, opmerkzaamheid, nauwkeurigheid van de arbeiders, hem door een psycho-technisch onderzoek verstrekt; voorts wordt bepaald, welke personen aan een taak moeten samenwerken, waarbij ieders onderdeel van het werk nauwkeurig wordt omschreven. Verder verschaft de arbeidsanalyse gegevens voor de mechaniseering van het bedrijf, wanneer bijv. een werk met aanwezige machines en gebruikelijke werkmethoden niet op economische wijze in korten tijd kan worden uitgevoerd, zal men tot ontwerpen en aanschaffen van speciale machines overgaan.
Het voornaamste doel van de a. is echter het bepalen van den noodigen werktijd, teneinde vast te stellen, welke totaalproductie in een bepaalden tijd kan worden bereikt, resp. welken levertermijn men voor een samengesteld product noodig heeft. Bovendien levert de tijdstudie de basis voor het vaststellen van het uit te betalen loon, bij de verschillende stukloonstelsels, die alle ten doel hebben den ondernemer een zoo groot mogelijke productie bij minimumkosten te waarborgen en den arbeider een voortdurenden arbeidsprikkel te geven.
Lit.: F. W. Taylor, De grondslagen van wetenschappelijke bedrijfsorganisatie (Holl.); idem, Shopmanagement; J. D. Hackett, Labormanagement; V. Merrick, Timestudies as a basis for rate setting.
Taylor.