Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 02-02-2019

Antelami

betekenis & definitie

Antelami - Benedetto, een N. Italiaan, vnl. bekend als beeldhouwer tusschen 1177 en 1233. Van zijn leven is zeer weinig bekend. In 1178 beeldhouwde hij in het koor van den dom te Parma (nu in de Baiardikapel) een Kruisafneming, waarvan de figuren nog weinig van den overgeleverden N. Italiaansch-Romaanschen stijl afwijken: lange, slanke, langhoofdige figuren, gehuld in nauwsluitende gewaden, met bijna evenwijdig gecanneleerde vouwen, terwijl de mantelplooien stereotiep meer ronding vertoonen. Boven hun hoofden bloemkelkvormige aureolen.

Het gebruikte meanderornament zou zooal niet resteerenden antieken, dan toch Zuid-Franschen invloed doen vermoeden. Tot 1196 beeldhouwde hij in Borgo San Donnino. Zijn grootste werk is het na 1196 ontstane Baptisterium van Parma, waar zeker niet alles van zijn hand is, maar waar hij, ook wat den bouw zelf betreft, de hoofdleiding schijnt gehad te hebben. Uit dit werk zijn te noemen de Profetenfiguren aan den gevel, het reliëf van den zegenenden Christus en de portaalsculpturen (Barlaamlegende, Wortel van Jesse, leven van St. Johannes den Dooper, de Aanbidding der Wijzen, de zes werken van barmhartigheid en in het tympaan Christus als Rechter). Na 1219 werkt A. te Vercelli en waarsch. in 1233 te Milaan (Palazzo della Ragione).

L i t.: Zimmermann, Obcr-ital. Plastik (1897); Venturi, Storia dell’ arte ital. (III1903); Kingsley Porter, Romanesque Sculpture of the pilgrimage roads (Boston 1923). Knipping.

< >