is de beweging, in de 2de helft der 2de eeuw ontstaan rondom Montanus, die in Phrygië optrad met de pretentie dat in hem de H. Geest verschenen was.
Hij profeteerde de nabije komst van het Hemelse Jerusalem op aarde. Zijn aanhangers leidden in de verwachting van het naderende einde een streng ascetisch leven (geen huwelijk, veel vasten), verwierpen de zogenaamde tweede boete (als een tot het geloof gekomene weer had gezondigd) en verheerlijkten het martelaarschap.
De Kerk heeft het Montanisme veroordeeld.