zijn de officiële ondervragingen der rechters met de antwoorden der aangeklaagden, geredigeerd door officiële schrijvers (notarii) of particuliere snelschrijvers (Christenen). Ze werden voorzien van een korte inleiding en een naschrift over de eigenlijke marteling.
De authentieke acten, die bewaard zijn gebleven, zijn uiterst zeldzaam (die van St. Justinus zijn de oudste, die bewaard bleven; bekend zijn die van St.
Cyprianus). De passiones echter zijn beschrijvingen van de gevangenneming en martelingen door ooggetuigen of goed ingelichte tijdgenoten (bijv. die van St.
Polycarpus; van HH. Perpetua en Felicitas.) Ook deze zijn zeldzaam.Acten en passiones zijn dikwijls later bewerkt (legenda genoemd als zij bestemd waren om voorgelezen te worden in de bijeenkomsten), maar de historische kern heeft dan nog waarde. Doch het grootste deel van deze literatuur is niet ouder dan de 6de en 7de eeuw en het zijn dan niet anders dan stichtelijke romans, waarvan alleen historisch zijn de naam van de hoofdpersoon, de dag van de marteling en de plaats van het graf. Soms echter zijn alle gegevens, ook de hoofdpersoon, louter fictie.
j. A. M. P.
