is een extreme vorm van pacifisme, die de oorlog als middel tot internationale rechtshandhaving onvoorwaardelijk afwijst, en consequent daaraan de onvoorwaardelijke dienstweigering verbindt.
De Christen-antimilitaristen betogen, dat de oorlog in strijd is met de geest van het Evangelie en zij beroepen zich op de houding van de christelijke schrijvers der eerste eeuwen tegenover oorlog en krijgsdienst.
Het revolutionnair socialisme heeft aanvankelijk het antimilitarisme als van belang voor de arbeidersklasse verdedigd. In de Eerste Internationale (18641870) meende men eenstemmig een eventuele oorlog door middel van algemene werkstaking te kunnen tegenhouden. De sociaal-democratie heeft een gematigder standpunt ingenomen. Het antimilitarisme komt in wezen neer op de ontkenning van het recht van noodweer met gebruikmaking van geweld in het internationale verkeer; het verheft de geweldloosheid zonder beperking tot beginsel. Gedreven door gevoelens van menselijkheid wijst het de oorlog om zijn verschrikkingen af, met voorbijzien van het feit, dat zodoende het recht op internationaal niveau weerloos wordt gemaakt. Paus Pius XII wijst in zijn Kersttoespraak van 1948 het antimilitarisme uitdrukkelijk als een vorm van vals pacifisme af, en stelt de zedelijke verplichting vast, zich voor de verdediging van de beschavingsgoederen in te zetten.
Niet alleen wordt in geval van een onrechtmatige aanval een passieve houding van het aangevallen volk zelf veroordeeld, maar evenzeer de neutraliteit van andere volkeren, waarvan steun mag worden verwacht. Vanzelfsprekend dient de oorlog slechts als laatste en uiterste middel te worden gebruikt (zie Oorlog).
Tegenover het nationalisme, dat een overspannen opvatting huldigt over nationale eer, en het militarisme, dat de oorlog als een waarde verheerlijkt, zoekt het ware pacifisme de oorlog uit te bannen door te trachten belangentegenstellingen zoveel mogelijk op vreedzame wijze tot een oplossing te brengen; in het bijzonder door te streven naar een efficiënte organisatie van de internationale gemeenschap en van daarbinnen in te stellen rechtsorganen, waardoor eventuele geschillen kunnen worden beslecht.
A. A.
