Het eerste huis

betekenis & definitie

In 1908 (zie kaart F van het vorige hoofdstuk) is er nog geen bebouwing op de Groenewoudscheweg. Alleen op de Verlengde Groenestraat zie je bebouwing ingetekend. En café Groenewoud. Alom bouwland. Het Galgenveld is nog onbe-bouwd. Kaart G is gedateerd 1924.

Kaart G
Bij de Javastraat hoek Groenewoudscheweg is een aantal huizen gebouwd. Het zijn, denk ik, de huizen met de bovenwoningen. Maar in de knik met de spoorkuil zie je ook een rijtje huizen, de huidige nummers 299-311 én één huis daar tegenover. Verder is aanvang gemaakt met de bouw tussen de Driehuizerweg (nu Heyendaalseweg) en de Groes-beekseweg. Maar welke huis op ons stukje van de Groenewoudseweg is nu het oudste? De kaarten gaven mij geen antwoord, wél de Gelderlander. Daarin vond ik de volgende advertentie:
In 1913 is dus huis nummer 301 bewoond.Mevr. Schmidt-Rabbelier (de naam wordt wisselend geschre-ven), de dochter van de bewoner uit 1913, woonde in de jaren 1970 nog in het pand 301. Ze vertelde ons destijds al dat ze haar leven lang is het huis op 301 had gewoond, het huis dat ze geërfd had van haar vader. Meermalen heb ik van haar gehoord dat dit huis het eerste was op de Groene-woudscheweg, samen met buurhuis no 303 dat tegelijkertijd werd opgetrokken. Haar zoon Frans bevestigde mij onlangs dit verhaal: gebouwd in 1912, betrokken eind 1912 of begin 1913.
Het eerste huis, no 301, gelijktijdig gebouwd met no 303Nummer 303 / 22 october 1920
Er woonde nog een Van de Kaa in dit blokje huizen, op no. 311. Gld 1922
Uit overlevering is ons bekend dat deze familie Van de.Kaa een groot stuk grond aan de oneven zijde van de straat bezat en daarvan telkens percelen verkocht aan hun buren. Dat verklaart waarschijnlijk het rijtje aaneengesloten huizen in de toenmalige knik van de Groenewoudseweg. Maar de familie zelf behield veel grond wat nog terug te zien is in de tuingrootte van de huidige huizenKaart H 1926 (?)
Deze prachtige vogelvluchttekening wordt door atlasmaker Gunterman gedateerd op 1926. Tussen de rode stippen loopt de Groenewoudseweg, bij de pijltjeslijn staan twee huizen, de eerste huizen. Maar die waren er al in 1912 en in 1926 is de Groenewoudseweg al met veel meer huizen bebouwd. Gunterman komt tot zijn datering o.m. door de aanwezigheid op de tekening van het Bisschop hamerhuis dat in 1923 werd betrokken. Heeft de tekenaar zich vergist?1928 Kaart I
De Groenewoudseweg aan de noordzijde is nu bebouwd tot huisnummer 168, nu nummer 50. Ook de (Oude) Groene-woudseweg vanaf de St. Annastraat is van huizen voorzien. Aan de zuidzijde is gebouwd vanaf de Driehuizerweg richting Groesbeekseweg. Er is nog een onbebouwd terrein tot aan café Groenewoud. Voor zover ik heb kunnen nagaan was dat een sportterrein waar o.a. de voetbalclub Quick en later Union op speelde.(zie kaart J). Ook op kaart J te zien: Aan de Verlengde Groenestraat / Annastraat is het Canisiusziekenhuis gebouwd. Ook het Bisschop Hamerhuis is ingetekend. Aan de Verlengde Groenestraat is tegen de Annastraat de Antonius-school te zien, de school waar de kinderen van de Groene-woudseweg vóór de 2e w.o. naar toe gingen. De school is later de poptempel ‘Doornroosje’ geworden 1938-1940 Kaart J
De huizen aan de noordzijde vullen nu, vanaf de knik in de weg, het deel van de Groenewoudseweg tot de onbebouwde Buitenzorgstraat (nu de Prof. Molkenboerstraat). Het hoekhuis is genummerd met 154 (nu 36). Verder valt op het klooster en park van de Dominicanen, het Albertinum (1935) aan de toenmalige Driehuizerweg. Aan de zuidzijde van de Groenewoudseweg is tot aan de Driehuizerweg een flink blok huizen gebouwd, van de hoek af gezien tot en met het huidige huis no 57 (destijds no 113) (–groene punt).1953-1954 Kaart K)
In het groen gemerkte gebied staan de noodwoningen, in de driehoek vanaf huisnummer 281 tot aan de Driehuizerweg (Albertinum) en de spoorkuil. Aan de noordzijde, naast no 76 (toen 194 – groene stippellijn), bij de knik in de weg, is het terrein nog onbebouwd; er zullen later studentenflats gebouwd worden. Het Galgenveld is tussen de Molukkenstraat en de huidige Prof. De Langen Wendelstraat nog in gebruik als landbouwgebied (wuivende korenvelden). Op de Groene-woudseweg zullen er nauwelijks huizen meer worden bijgebouwd (nog twee: no 61 en 63). Er is wel van alle aan de hand met de huisnummers. Hoe dat zit probeer ik in een van de volgende hoofdstukken te beschrijven.Bron: F.Schmidt, kleinzoon van de eerste bewoner no 301
Guntermann,B. Historische Atlas van Nijmegen, SUN A’dam 2003