de voorstelling dat aan het einde der tijden de gehele wereld (aarde en hemel) door een kosmische brand zal vergaan. Deze van oorsprong uit de Stoïsche filosofie stammende voorstelling is hier en daar in het jodendom overgenomen (met name in kringen achter de joodse boeken onder de Sibyllijnse Orakels), evenals in sommige kringen van het vroege christendom (zie 2 Pet. 3).
Daarbij werd het cyclische element in de Stoïsche leer (de wereldbrand zal zich telkens weer voordoen in een proces van eeuwige wederkeer) vervangen door het lineaire (de brand is een éénmalig gebeuren) en het element van goddelijke straf, niet aanwezig in het Stoïsche concept, wordt ingevoerd, want in de joodse en christelijke variant van deze leer der ekpyrösis (alomvattende brand) speelt het element van goddelijk oordeel een belangrijke rol.
