Encyclopaedie voor de huisvrouw

Vrouwenrubriek Algemeen Handelsblad (1928)

Gepubliceerd op 29-04-2022

Speelgoed

betekenis & definitie

(ook prenteboeken en verzamelingen). Het eerste spelletje begint al in de wieg, waar baby zich vermaakt door met de voetjes te trappelen, waar hij de kleine handjes uitslaat naar dekentje of sprei, naar 't gummi popje, het celluloid-rammelaartje, dat onder zijn bereik ligt of hangt.

Naarmate 't kindje groeit, wijzigt zich de aard der spelletjes en zoo is het gekomen, dat reeds in over-ouden tijd men zich bezighield met het uitdenken en vervaardigen van kinderspeelgoed; dat in den loop der eeuwen heele takken van industrie zich op niets anders toelegden. En nog altijd rijst bij veel ouders de vraag: welk speelgoed is, vooral ook uit paedagogisch oogpunt beschouwd, voor óns kind het meest aan te bevelen?Heeft het kind een bedrijvigen aard, dan moet men door middel van het speelgoed dien zin tot bezig-zijn in de hand werken. Denken onze moedertjes er wel voldoende aan, dat een zoogenaamd „.lastige bengel” gemakkelijk zou zijn om te tooveren in een „zoete jongen”, als hij bezigheid had? Ook een kind heeft soms te worstelen tegen den aartsvijand van 't menschdom, die verveling heet! Geef zoo’n zeurenden, ontevreden dreumes eens een stopmandje vol kluwens en kaartjes' wol om op te ruimen; laat pruilend Mies je, dat zich verveelt, een bezending appelen sorteeren, laat haar witte kiezeltjes zoeken in het tuinpad, knoopen uit de voorraaddoos soort bij soort leggen. Laat haar „helpen” bij ’t kamers-doen, geef haar een stofdoek, een wrijflapje, een kleine plumeau en — vooral — neem haarzelf èn haar „prestaties” au sérieux. Honderd tegen één, dat de kleine lastpost, op die manier behandeld, zich ontpopt tot een alleraardigst, handig ding, dat het een eer en een genot vindt, moeder te mogen helpen.

Bij het spel der kinderen speelt het nabootsen van wat groote menschen doen, een voorname rol. Kijk eens met hoeveel ernst het kleine meisje met haar pop „moedertje” speelt, voor haar „visite” op ’t eigen fornuisje rijst kookt en aardappelen bakt! En zie zusje aan haar waschtobbetje staan, waarin het lijfgoed van haar poppekinderen „een lekker sopje” krijgt; sla haar eens gade als ze ’t kleine strijkijzer over de miniatuurbroekjes en hemdjes laat glijden; als ze, haar naaidoos vóór zich, met wangen, die blozen van genot en inspanning, een manteltje of jurk prutst voor poppe-Lies. ’t Is immers één en al ernst, één en al goede wil om het minstens zoo volmaakt te doen als moeder zélf.

Ook de jongens worden door voorbeelden, die ze in hun omgeving zien, tot werken aangespoord. Er zijn kleine jongens, die, toen ze nog amper den schoolleeftijd hadden bereikt, een kruiwagen, een poppekast, een stoel, een tafel voor zusje in elkaar wisten te zetten; die in hun eigen kamertje de muurbespanning alleraardigst afwerkten met een smallen houten richel, waarop plaats was voor allerlei snuisterijtjes. Werken in den tuin, klei-arbeid, figuurzagen . . . . ’t zijn allemaal uitstekende bezigheden voor grootere jongens en meisjes, die afleiding zoeken. En de kleintjes? Laat ze kralen rijgen, figuurtjes borduren van gekleurde wol, matjes vlechten, poppetjes teekenen... Men moet er niet tegen op zien om een vijf- of zesjarig baasje, dat graag knutselt, een kleinen hamer, korte spijkertjes en een paar timmerplankjes te geven; heusch, hij zal zich niet bezeeren, hij zal de meubelen niet vernielen, maar hij zal, als hij een beetje grooter is geworden, handig met een hamer weten om te gaan.

Voor kinderen, die aanleg voor teekenen of muziek hebben, is de speelgoedcollectie nog verder uit te breiden. Een schetsboek met daarbij behoorend teekenmateriaal, kleurkrijt en potlooden, een schilderdoosje voor de kleine Rembrandts, wat eenvoudige, weinig gecompliceerde muziekinstrumenten voor de muzikale afdeeling van 't jonge volkje.

Het prenteboek ....

Ook bij grootere kinderen speelt het nog een voorname rol; alleen zijn nu vorm en inhoud hoofdzaak geworden, komen de illustraties eerst op ’t tweede plan. Een genot is het voor kinderen als moeder of vader niet alleen de kunst verstaat om gezellig voor te lezen, maar als ze ook smakelijk weten te vertellen; als „groote menschen” zich de moeite geven om zich, ter wille van het kind, te verdiepen in verhalen en sprookjes, die ze in kindertaal hun jeugdig auditorium weergeven.

Ten slotte willen wij nog wijzen op een bezigheid, die jongens en meisjes veel afleiding verschaft en bovendien uiterst leerzaam is. Wij bedoelen het verzamelen van natuurwetenschappelijke voorwerpen, van postzegels of munten en het verzorgen van planten en dieren. Meisjes en jongens, die een collectie bijeenbrengen van verschillende steen- en schelpensoorten, die „levende have" te verzorgen hebben, zullen niet alleen verantwoordelijkheidsgevoel krijgen, maar ook liefde voor al wat groeit en leeft.

< >