Theopompos van Chios - Grieks retor en historicus (4e eeuw v.C.). Hij werd geboren in 376 v.C., maar zijn sterfdatum is onbekend. Met zijn vader, die Spartaansgezind was, ging hij in ballingschap en kon pas naar Chios terugkeren na de eerste veroveringen van Alexandros de Grote in 333 v.C. Na diens dood in 323 moest hij echter weer op de vlucht. Tijdens zijn eerste periode van ballingschap kwam hij naar Athene, waar hij leerling van Isokrates werd; ook verbleef hij een tijd aan het hof van Philippos II van Makedonië. Theopompos staat bekend als retor en historicus.
Als retor schreef hij epideiktische redevoeringen, o.a. een Panathenaikos, en enkomia, o.a. een lofzang op Philippos, Alexandros en Mausolos. Hij was evenwel vooral historicus. Hij schreef een Hellenika (12 boeken) in aansluiting op het werk van Thukydides, waarin hij de Griekse geschiedenis verhaalt van 410 tot 394 v.C., met de slag van Knidos, waarin Konon zegevierde. Het werk is slechts fragmentarisch bewaard gebleven en getuigt van zijn gave van karakterontleding en speurzin naar de oorzaken van de feiten. Zijn grootste werk is de Philippika (58 boeken), dat de geschiedenis van Philippos II van Makedonië geeft. Het begint met diens troonsbestijging in 359 v.C. en gaat tot aan diens dood in 336 v.C. Ook hierin speurt Theopompos naar de oorzaken en is verlekkerd op de schandalen aan het hof. Ook dit werk is slechts fragmentarisch bewaard gebleven. Zijn stijl is afhankelijk van Isokrates.
