Aurelianus, Lucius Domitius - Romeins keizer (270-275 n.C.). Hij was van geringe afkomst maar werd toch door de troepen aan de Donau tot keizer uitgeroepen in 270 n.C., in een periode waarin het keizerrijk ten onder dreigde te gaan door voortdurend oproer in het leger. Aurelianus zette het werk van zijn voorganger voort, verdreef de Alemannen en andere Germaanse stammen uit Italië, omgaf Rome met een nieuwe vestingmuur, heroverde de oostelijke gebieden, die door koningin Zenobia van Palmyra aan het rijk ontnomen waren, versloeg de tegenkeizer Tetricus, en voerde hem en Zenobia gevankelijk naar Rome, waar hij een triomf vierde in een wagen door vier olifanten getrokken. Hij herstelde de legertucht, realiseerde weer de eenheid van het rijk, zodat men hem met recht en reden de ‘Restitutor imperii' noemde. Hij bekroonde de territoriale eenheid van het rijk door een religieuze hervorming. Hij organiseerde de eredienst van Deus Sol Invictus, de Onoverwinnelijke Zonnegod, die alle bestaande erediensten kon omvatten door zijn met opzet algemeen gehouden formeel karakter. Deze cultus zou naar inhoud en vorm de grote tegenspeler van het jonge christendom tijdens de komende eeuwen worden.
Aurelianus was vóór alles soldaat en de geschikte man voor het keizerrijk in deze troebele tijd. Hij gaf Dacia, dat eens door keizer Traianus veroverd was, weer prijs, in de overtuiging dat de Donau als rijksgrens meer veiligheid bood. De Romeinse bevolking van Dacia liet hij emigreren naar een deel van Moesia, waaraan het de naam Dacia Aureliana dankt. In 275 n.C. werd Aurelianus door een van zijn vrijgelatenen gedood in een veldslag tegen de Perzen.
