Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Melik-Schach

betekenis & definitie

bijgenaamd Dzjelal-Eddyn (d. i. Roem der godsdienst), seldzjoecidische snltan van Perziê, 1072—1093, was de opvolger van zijnen vader Alp-Arslan, wiens rijk zich uilstrekle van den Dzjihon tot den Euphraat, welk rijk door M. derwijze vergroot werd, dat het eindelijk nagenoeg geheel Zuid-Azië bevatte, van de Middellandschc Zee lot China, en van den Caucasus tot Jemen.

Hij verhief Moktady-Biamrillah tot het kalifaat (1075); verdreef de Grieken uit Klein-Azië en Noord-Syrié (1075); onderwierp eenige kleine tirannen, die Mesopotamiè verwoestten; maakte zich meester van Edessa, Aleppo, Antiochië, en vereenigde Armenië met zijn rijk. Hij had lang den voorspoed zijner regeering te danken aan zijnen vizierNizam-el-Moloek; doch eindelijk, misleid door de kuiperijen der vijanden van dien trouwen minister, gaf hij hem 1092 zijn ontslag, en liet hem om het leven brengen door den nieuwen vizier. Zelf overleefde M. zijnen minister slechts achttien dagen, en stierf te Bagdad aan eene hevige ziekte, op 38-j. leeftijd. Deze vorst, de beroemdste van zijne dynastie, vereenigde alle uiterlijke voordeelen met die van den geest. Hij stichtte in 1074 te Bagdad een observatorium, riep daar slerrekundigen bijeen, liet door hen den kalender herzien en den eersten dag der lente vaststellen als eersten dag des jaars, zoodat hij de schepper werd van eene nieuwe tijdrekening, die aauving 14 Maart 1079, en de Dzjelalische tijdrekening genoemd werd (naar zijnen bijnaam Dzjelal-Eddyn). Aan M. had men bovendien de stichting te danken van verscheidene steden, en een aantal paleizen, moskeen, hoogescholen, enz. Hij liet drie zonen na (Barkiaroc, Mohammed en Sandzjar), die elk afzonderlijk na hem regeerden.

< >