jongste broeder van Napoleon I, geb. 15 Nov. 1784 te Ajaccio, was in fransche zeedienst opgeklommen tot schout-bijnacht (contre-amiral), kornmandeerde 1806—7 met generaal Vandamme in Silezie, en werd 1 Dec. 1807 door zijn broeder (den keizer) tol koning van Westfalen verheven. In 1812 aan het hoofd van een armee-korps gesteld, beging hij misslagen, die Napoleon noopten hem van de armee terug te zenden naar zijnen troon, dien hij echter 26 Oct. 1813 door de wereldgebeurtenissen genoodzaakt werd voorgoed te verlaten.
Had hij al niet zuinig geregeerd, er moet althans van hem getuigd worden, dat hij zich door een verstandig regeeringsbeleid zoowel als door praalvertoon en welwillendheid bij zijne onderdanen bemind had weten te maken. In 1814 begaf hij zich naar Zwitserland, vervolgens naar Gratz en Triest; gedurende de Honderd Dagen (1815) wederin Parijs, benoemde Napoleon hem tot pair van Frankrijk; en bij Ligny en Waterloo streed J. met echten heldenmoed. Na den val der napoleontische dynastie hield hij afwisselend verblijf in Zwitserland, Wurtemberg, Oostenrijk en Italië, en verkreeg eerst in 1847 eene voorioopige vergunning om in Frankrijk terug te keeren ; 27 Dec. 1848 werd hij benoemd tot gouverneur-generaal van 't Hotel der Invalieden te Parijs, 1850 tot maarschalk, 1852 tot piesident van den senaat, keizerlijk prins en eventueel troonopvolger. Hij stierf 24 Juni 1860. Hij was 27 Dec. 1803 in den echt getreden met (de 1861 gestorvene) Elizabeth Patterson, dochter van een koopman te Baltimore, die hem een zoon schonk (Jeróme Napoleon, geb. 6 Juli 1805), doch welk huwelijk in 1805 op verlangen van Napoleon door echtscheiding werd ontbonden, waarna J. 12 Aug. 1807 een huwelijk aanging met prinses Friedrieke Catherine Sophie Dorothea van Wurtemberg, geb. 21 Febr. 1783, gest. te Lausanne 28 Nov. 1838, die hem 31 jaren de grootste trouw bewees, en die hem 3 kinderen heeft geschonken, ni.:1) Jérôme Napoleon Bonaparte, prins van Montfort, geb. 24 Aug. 1814 te Triest, kolonel in wurtemb. dienst, ongehuwd gest. te Castello bij Florence 12 Mei 1847 ;
2) Mathilde Letitia Wilhelmine Bonaparte, prinses van Montfort, geb. 27 Mei 1820 te Triest, schoon en vol geest, 1841 gehuwd met graaf Anatole van Demidoff (1853 van hem gescheiden), 18 Dec. 1852 tot fransche prinses verklaard ;
3) Napoleon Joseph Charles Paul Bonaparte, veelal prins Napoleon genoemd, geb. 9 Sept. 1822 te Triest, 18 Dec. 1852 door Napoleon III tot keizerlijken prins en eventueelen troonopvolger, alsook tot divisie-generaal benoemd, is sedert 30 Jan. 1859 gehuwd met prinses Clotilde, dochter van Victor Emmanuel, den koning van Italië.
