koning van Engeland (1199—1216), geb. tc Oxford 1166, was de jongste zoon van Hendrik II, en droeg zijnen bijnaam, omdat zijn vader hem geenerlci landbezit had nagelaten. Hij nam deel aan de laatste opstanden legen zijnen vader, intrigeerde tegen zijnen afwezigen (naar Palestina ter kruisvaart gotogenen) broeder Richard Leeuwenhart, cn werd door de gunst der landsgi'ooten 1199 koning, in plaats van den naastgerechtigde tot den troon, den pas 12-jarigen Arthur van Bretagne, zoon van zijnen overledenen broeder Godfried (zie PLANTAGENET).
Hierop verstiet hij zijne gemalin Hadwise van Gloucester, cn trad in den echt met Isabclle van Angoulême. Vervolgens bracht bij zijnen neef Arthur om het leven, om welke schanddaad bij door hel hof der pairs van Frankrijk eerloos en van al zijne bezittingen in Frankrijk (t. w.: Norniandie, Anjou, Maine, Touraiue, Poiton) vervallen verklaard werd (1203), terwijl ook zijne vasallen, de engelsche baronnen, wegens dat gruwelstuk afvallig van hem werden. Iu 1213 geraakte hij in twist met Innocentius 111 over de benoeming van eenen aartsbisschop van Canterbury, en werd derwijze vernederd, dat hij zich genoodzaakt zag den paus als leenheer le erkennen. Daarna sloot hij een verbond met keizer Otto IV en den graaf van Vlaanderen tegen Filips II van Frankrijk, doch leed met zijne boudgenooten de nederlaag in den gedenkwaardige!) slag bij Bouvines (1214). Door de tegen hem in openbaren opstand gekomene engelsche baronnen zag hij zich bet volgende jaar genoodzaakt de Magna Charta te verleenen, zijnde tot op den huidigen dag de grondslag der engelsche vrijheden (1215). Doch reeds spoedig schond hij de vrijheden, door hem bezworen, waarop de adel opnieuw in opstand kwam, en de kroon van Engeland aanbood aan Lodewijk, dauphin van Frankrijk (zoon van Filips 11), die reeds meester was van hel geheele zuiden en oosten van Engeland, toen Jan zonder Land 19 Oct. 1216 stierf. Hij werd opgevolgd door zijnen zoon Hendrik III, wieu bet gelukte zich op den eiigelschen troon staande te houden.
