Eugenius (paus)

betekenis & definitie

naam van vier pausen

E. I, de heilige, geb. te Rome, verkoren 652, erkend 654, gest. 657; gedenkdag 27 Aug.
E. II, geb. te Rome, verkoren 824, moest de belofte geven van getrouwheid aan den frankischen keizer Lotharius, eer deze hem wilde erkennen; hij hield te Rome een concilie om de geestelijkheid te hervormen, voerde de koudwaterproef in, en stierf 27 Aug. 826.
E.III, eer hij 1145 paus werd Bernardus van Pisa genaamd, was een leerling van Bernardus van Clairvaux. Genoodzaakt uit Rome te vluchten, waar Arnold van Brescia het hoogste gezag in handen had, nam E. de wijk naar Parijs, hield daar een concilie om de dwaalleeringen van Gilbert de la Porée te onderzoeken, bezocht Clairvaux 1146, keerde kort daarna naar Rome terug, en stierf 1153. Onder zijn pausdom werd de tweede kruistocht ondernomen.
E. IV, eer hij 1431 Martinus V als paus opvolgde genaamd Gabriel Condolmere, was een geboren Venetiaan en neef van paus Gregorius XII. Onder zijn pausdom werden de hervormings-conciliën te Costnitz en Bazel gehouden ; door het concilie van Bazel werd hij 1439 afgezet als een Simonist, ketter en rustverstoorder, waarbij in zijne plaats werd verkoren Felix V, die echter slechts in weinig landen erkend werd. Door E. IV was inmiddels het concilie in den ban gedaan, en een ander concilie gehouden eerst te Ferrara, daarna te Florence (1438 —39); ondertusschen zond hij AEneas Sylvius, om met keizer Frederik III en de duitsche rijksstenden te onderhandelen, waarbij hij aan Duitschland vele concessiën beloofde in den geest der te Bazel genomene besluiten, en op die voorwaarde verklaarde de keizer de afzetting van E. IV ongeldig. Na eene kortstondige vereeniging van de grieksche Kerk met de roomsche bewerkt te hebben, stierf E. IV den 23 Febr. 1447.