I januari: in vele plaatsen wordt het nieuwe jaar, als vanouds, ingeschoten. Dat moet een overblijfsel zijn uit de oeroude tijd, toen men er van overtuigd was dat bij de jaarwisseling de lucht vol was met boze geesten, die met veel lawaai verdreven moesten worden.
In talloze dorpen trekken de mensen ’s nachts nog van huis tot huis om zalig nieuwjaar te wensen. Eigenlijk moet de eerste nieuwjaarwenser een vrouw zijn, zeggen de boeren, omdat dat betekent dat het een goed jaar wordt met veel kalveren. De nieuwjaarskoeken, met suiker erop, zijn alom bekend; sommige plaatsen hebben een speciale in de vorm van de duivekaters.Driekoningen, 6 januari', degene, die het stuk van de speciale taart treft, waarin de boon verborgen zit, moet trakteren. Vooral de driekoningenzangertjes , verkleed en voorzien van ster en lampion, zijn overal present en trekken van deur naar deur om er te zingen. In de steden, zoals in Tilburg, ’s-Hertogenbosch en Helmond, maar ook in andere plaatsen, zoals Haaren en Boxmeer, gaat dat ook in wedstrijdverband of in de vorm van een optocht. Vastenavond', opnieuw trekt de jeugd, nu gewapend met de rommelpot, langs de deuren, al zingend: „Vrouwke, ’t is vastenavond,/ik kom niet thuis voor ’t avond,/avond in de maneschijn, /as vader en moeder naar bed toe zijn,,' dan ga ik naar de buren,/daar laat ik m’n potje schuren,/dan ga ik naar de Fransen,/daar laat ik m’n potje dansen,/tussen uw neus en tussen uw kin/kan nog hendig een pannekoek in.” Met geld of snoep trekken ze dan weer verder. Carnaval, de voortzetting van de middeleeuwse feesten der zottengilden, wordt op vele plaatsen in Brabant wel vijf dagen aan één stuk gevierd. Met prins, raad van elf, dansmarietjes, boerekapellen, bals en optochten. Zie verder Carnaval.
Carnavalsmaandag'. metworstrennen in Boxmeer. Jongemannen strijden ’s morgensvroeg te paard om het koningschap en een zeven meter lange metworst. Wie zijn paard het eerst naar het Vortumscheveld, bij de zogenaamde belaste hoeve, heeft gereden, is de koning. Het gebruik vindt zijn oorsprong in de Middeleeuwen, al is de prijs een metworst van 7 el vervangen door een van zilver.
Pasen: al eeuwen trekken ieder jaar, kort voor Pasen, troepen jongens met een gesneden paasstok van huis tot huis, van deur tot deur, in Helvoirt, Haaren en Cromvoirt, vroeger ook in enkele Oostbrabantse plaatsen. Zij gaan dan eieren ophalen en zingen daarbij speciale liedjes, als: „Vrouwke, vrouwke, doe-t-oew best,/ haol de eikes uit oew nest,/van de witte henne,/ God zal ze kenne;/één ei is gin ei,/twee ei is een hallef ei,/drie ei is ’n paosei.” Zie ook Paaseierenzingen.
Mei: in mei was het gebruik meivuren te branden. De meivuren hebben de eeuwen niet overleefd. Op de eerste zondag van mei is het echter in verschillende plaatsen nog wel gebruik dat de harmonie of de fanfare in alle vroegte gaat/,,dauwtrappen” naar een ander dorp. Op diezelfde zondag trekken ook veel mensen van heinde en ver te voet naar de Lieve Vrouw van Den Bosch. Ook bij de Hasseltse kapel in Tilburg, waar kraampjes met snoepgoed staan opgesteld, komen dan heel wat mensen bij elkaar om de meimaand Mariamaand te vieren.
Juni: in de maand juni worden in Brabant twee grote bloedprocessies gehouden, een in Boxmeer en een in Boxtel, dit naar aanleiding van een wonder in de Middeleeuwen. Zie verder Bloedprocessie.
Op enkele plaatsen in de Kempen, vooral in Oerle en Duizel, kan men op de 24e juni, die dag van St. Jan,de oude St.-Janstrossen aan de gevels zien hangen, om de huizen tegen onheil te beschermen. Zie Janstros.
Eind juni of begin juli wordt er in Geffen traditiegetrouw een fancy fair gehouden met volgens traditie levende hanen als prijzen. Kermis: De zomer is de tijd van de kermissen, die in Brabant nog op grote schaal worden gevierd, al vanaf de 12e eeuw. Het is een feest waarvoor de Brabander het gehele jaar door spaart en waarvan de laatste dag, die „katuit” wordt genoemd, met veel plezier wordt begraven. Tilburg heeft vanouds de grootste kermis van het land, maar ook die in de andere steden en in vele dorpen zijn zeer omvangrijk. Zie ook Kermis.
Op de kermismaandagen treden ook de schuttersgilden op de voorgrond, naast hun kringdagen. Dan wordt er koning geschoten. Zie ook Gilden en Koningschieten.
Juli: in juli wordt in Mierlo evenals in Uden vanouds het kersenoogstfeest gehouden. Augustus: in augustus trekt de kermiskaravaan nog steeds van plaats naar plaats. Op de laatste zondag heeft Heeze zijn Brabantse Dag, met optocht en andere evenementen. Zie Brabantse Dag.
September: op de eerste zondag heeft Zundert zijn bloemencorso; Valkenswaard volgt op de tweede zondag. Zie Bloemcorso. In Goirle trekt in deze maand de St.-Jansstoet door de straten.
Oktober, in oktober zijn in Haps en St. Anthonis de fokpaardendagen.
November, de slachtmaand; nog altijd worden dan bij de boeren ,,kaantjesfeesten” gehouden als het varken is geslacht: kaantjes, gesmolten vet op roggebrood met bier.
1 november worden de St.-Maartensvuren ontstoken als afweer tegen heksen en geesten.
Op 3 november eet de Brabander vanouds zijn St.-Hubertusbrood: gewijd brood tegen hondsdolheid. Zie Hubertusbrood. In Udenhout wordt de St.-Hubertusslipjahouden.
De elfde van de elfde is het weer feest; dan wordt carnaval al ingezet met een groot bal en de verkiezing van de prinsen.
Dan geraakt Brabant ook weer in de sfeer van Sinterklaas, die aan het einde van de maand zijn rondtochten door stad en dorp maakt, ontvangen wordt door gemeentebesturen en op huisbezoek gaat. St. Nicolaas komt al vanaf de 12e eeuw uit Spanje. Zie ook Nicolaas en Sinterklaas.
December', op 5 december is het pakjesavond, surpriseavond en op 6 december ,,rijdt” St.Nicolaas voor de kinderen.
Op 21 december worden ouders en onderwijzers door de kinderen „opgesloten” en „bevrijd” als ze beloofd hebben hen te trakteren. Dat is de dag van St. Thomas.
Kerstmis', rond Kerst komt in verschillende plaatsen de kerststal op het plein te staan. Dan worden ook in vrijwel alle huizen kerstbomen en kerststalletjes of beeldjes geplaatst. In de kerstnacht zelf is het bezoek aan de katholieke kerk nog uitzonderlijk groot.
Onnozele kinderen: op 28 december is het Onnozele kinderen. De jongens en meisjes hebben het op die dag voor het zeggen; in kleren van vader en moeder gaan ze de straat op, mogen die dag kiezen wat ze eten enz. Oudejaar', op Oudejaarsavond komt men in familiekring bij elkaar om samen het nieuwe jaar in te gaan met de beste wensen.
Bron: Anton van Oirschot: Het land van de Brabanders, 1975.