Streven ‘om de culturele eigenaardigheden en de daaruit voortvloeiende samenbinding der bewoners van een bepaalde streek (gewest) te bewaren en te versterken’. Elke cultuur berust op een sociaal-economische ondergrond ; daarom wordt ook deze in het streven betrokken.
Zonder de integratie der gezonde kleine gemeenschap dreigt voortgaande massificatie van het grote geheel. Deze en de problemen der Europese federatie openden de ogen voor het R.Uit Frl. is studie in dezen nationaal en internationaal gestimuleerd. Zo zijn in Bakkeveen 1948-49 werkvergaderingen van mensen uit de diverse Nederlandse regionale bewegingen gehouden. Ze hebben in politieke en wetenschappelijke kring nagewerkt (de Friezen gebruikten voor hun beweging graag het woord nationalisme). Op bijeenkomsten in het kader van het federalisme bleken dezelfde problemen in het buitenland te leven. Als de staat in een federaal Europa grotendeels uitvalt, zal het R. moeten helpen, opdat het Nederlandse volk ook in de toekomst een eigen bijdrage aan de Europese cultuur kan leveren. zie Decentralisatie, Federalisme, Nationalisme, Provincialisme. Zie: Het regionalisme.
Proeve van een gemeenschappelijk urgentieprogramma (1949); J. Smit, Federalistyske eachweiding (1956); Repert., 347.