Kloosterorde, gesticht 1120 door Norbert van Gennep in de abdij Praemonstratum (Prémontré bij Laon). Wit geklede kanunniken, in gemeenschap sober levend, die zich eerst op handenarbeid toelegden; verder op eredienst en zielszorg.
Zelfstandige abdijen verbonden door filiatie (moeder-dochterverhouding) en door regionale verbanden (bijv. de ‘circaria Frisiae’); verder zijn er afhankelijke proosdijen. Eerste Fr. abdij: Mariëngaarde (1163-1570), evenals Dokkum via Steinfeld met Prémontré verbonden. Mariëngaarde stichtte het mannenklooster Lidlum en dit weer Vinea Domini; verder stichtten alle abdijen enige vrouwenkloosters. Grote agrarische bedrijven; teken van verval is o.a. het meedoen aan de partijschappen (Vetkopers). In 1570 verdwenen Mariëngaarde en Vinea Domini, in 1580 de andere.
Zie: Sibr. Leo’s abtenlevens, uitg. D. Wumkes (1929).
