schrijver en dichter (Boksum 3.4. 1896-Lwd. 18.10.1953). Studeerde theologie, later Engels (1927-31) te Groningen, promoveerde in het Fr. op Gysbert Japiks (1938); leraar Eindhoven (1931-42); daarna ambteloos te Lwd. en Rottevalle.
Belangrijk en vruchtbaar Fr. schrijver, leider in de Fr. beweging. Felle kritiek op igde-eeuwse volksschrijverij (rubriek Fen Fryslâns Fjilden, in: ‘Leeuw.
Cour.’, 1914), strijd voor culturele aanraking van ‘Fryslân en de Wrald’ (Frl. en de wereld) en voor persoonlijke kunst, gerealiseerd in de Jongfryske Mienskip (1915). Vele ideologische koerswijzigingen, daardoor tegenpool van E.
B. Folkertsma.
Opportunisme in W.O. II isoleerde hem en de Mienskip.
Actief o.a. in Fr. Bibleteek, Upstalbeam, A.F.U.K.; redacteur van ‘Frisia’ (1917-36), ‘De Nije Mienskip' (1922-29), ‘De Upstalbeam’ (1924-25), ‘Streamingen’ (1936-38), ‘De Pompeblêdden’ (192945).
Zijn literair werk ademt classicistische geest met voorkeur voor het Germaanse noorden (Engeland, Scandinavië); stijl eerst zweverig en on-Fr.; zijn estheticisme had 1915-30 grote invloed. Volledige opgave van het werk is onmogelijk: veel is alleen in tijdschriften verschenen.Wrk.: a. Lyriek: Nachten en dagen (1915); IJt stiltme en stoarm (1918); Jongfr. sangen (1922); Dage (1927); Sangen (1936); De lytse mienskip (1944, 2195 4)b. Epiek: enkele verhalen, sommige onder pseud. Hero Cammingha (o.a. De swiere winst, Frisia 1921). c. Dramatiek: classicistische, historische of symbolische stukken, deels in versvorm, sommige opgevoerd door het Jongfr.
Toaniel: Kening Aldgillis (1920); Noarderljocht (1921); In dream to Wytmarsum (opgevoerd 1921); Roppen as minske (idem); Wy allegearre (1923); Ruth (1924, naar S. Kloosterman); Fryslân (1926); De Roardisten (1934); Roazen(1938); Rykdom (1941); Leafwyn (1941); enkele ‘koningsdrama’s’ zijn later in nieuwe bewerking met enkele nieuwe samengevoegd tot: Keningen fan Fryslân (2 dln., 1949-51); meer realistisch-volksaardig toneel: Fete (1950); Fokke Hoara (1952, naar S. Kloosterman); Hús op san (1954); opmerkelijk is het tijdstuk Saienfaldich is it libben (in: Tsjeme 1952,304-384,pseud. I. de MerwManaos). d. Vertalingen: naar Shelley, Molière, Homerus, Yeats, Swinburne, Leconte de Lisle, Shakespeare (deze complete vertaling vormt zijn levenswerk); uit het Middelengels De Pearel (1938); uit het Oudengels Kening Finn (1937). e.. Wetenschappelijk werk: Fr. skrift., 3 dln. (1928, ’31, ’39); Skiednis fen Fryslân (1935, ^944); Gysbert Japiks.
Instüdzjeyndichterskip (1938)./.Tekstuitgaven: G. Japiks, M. Baersma, S. Kloosterman, H. Sytstra. g. Bloemlezingen: It sjongende Fryslân (1917); De nije moam (1922); Wy roppe de libbenen, 2 dln. (1938-41, 1953); met P.
Sipma: It Harmen Sytstraboek (1918). Verder talloze redevoeringen, brochures, beginselverklaringen, tijdschriften, didactisch werk voor het Fr. onderwijs enz.
Zie: De Gids (1922), 296-321; Wumkes, Bodders, 704-705; Frisia (1924-25), 23-32; J. M. v. d. Goot, Mienskipsopposysje (1932); E. B. Folkertsma, Toer en Tsjerke (1934), 13-23, 71-77, 259-262; J. J.
Hof, Fjirtich jier taelstriid (passim, delen in en iv); A. S. Wadman, Fr. dichters (Leiden 1949), 32-37; E. B. Folkertsma, Eachweiding (1950), 105-110; Tsj. (1949), 332-338; (1951) 80-84; (1953) 324-330; (1954) 281-284; Piebenga (1957), 233-239; Repert., 92-93, 257; Ta in oantins fan D.K. (1953).
