Encyclopedie van de Zaanstreek

Eindredactie Jan Pieter Woudt & Klaas Woudt (1991)

Gepubliceerd op 02-10-2020

Glasbewerking

betekenis & definitie

Glas, in welke vorm dan ook, is nooit in de Zaanstreek gefabriceerd. Wél heeft in de 17e en 18e eeuw een beperkt aantal glasgraveurs zich met de versiering van glas of glazen beziggehouden.

Het was in die tijd gebruikelijk om voor speciale gelegenheden drinkglazen (fluiten of roemers) van een gekalligrafeerde tekst of een ander decor te voorzien. Dit kunstzinnige ambacht werd zelfs ook als liefhebberij door particulieren beoefend. Bij huwelijken, jubilea, kerkelijke belijdenissen en andere memorabele gebeurtenissen werden aldus versierde glazen ten geschenke gegeven. Naast het graveren (met behulp van diamant) kwam ook het slijpen van barokversieringen op glas voor. Namen van degenen die zich met deze vormen van glasversieringen hebben beziggehouden zijn niet overgeleverd. Aangenomen wordt dat het vlakke glas dat werd aangebracht in de binnenwanden van bijvoorbeeld scheepskajuiten ook wel met ornamenten is versierd; mogelijk zijn ten dienste van de Zaanse scheepsbouwers enkele glasgraveurs werkzaam geweest.De glazeniers- of glasschilderkunst (waarbij kleurige stukken gebrandschilderd glas met behulp van loodlijsten tot een voorstelling worden samengevoegd) is niet in de Zaanstreek beoefend. De in kerken aanwezige ‘glas-in-lood-ramen’ zijn in ateliers elders vervaardigd.

< >