Nieuwe Groninger Encyclopedie

P. Brood, A.H. Huussen en J. van der Kooi (1999)

Gepubliceerd op 20-09-2021

Volkskunde

betekenis & definitie

De sinds de Romantiek opgebloeide wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de volkscultuur (folklore), de meer of minder door de traditie bepaalde cultuur van de ‘gewone man’, zoals die gedragen wordt door specifieke regionale, sociale of historische groepen. De belangstelling voor volkskunde was en is meestal sterk bij groepen die zich inzetten voor de instandhouding en versterking van een regionale identiteit.

Zo ook in Groningen, waar duidelijke relaties zijn tussen de bestudering van de eigen geschiedenis, taal en cultuur en aandacht voor de regionale volkscultuur. Dit begon al met N. Westendorp en de schoolmeesterrapporten. Belangrijk werk leverden nadien o.a. J. Onnekes, K. ter Laan, E.J.

Huizenga-Onnekes en Tj.W.R. de Haan. Een samenvattende Groninger volkskunde is er (nog) niet, maar over veel deelgebieden, zoals het volksverhaal, het volkslied, de boerderijtypen en de Groninger dracht, bestaan al belangrijke verzamelingen en overzichten. Een schat aan materiaal is ook te vinden in de Groninger (streektaal-)literatuur, de antwoorden op de vragenlijsten van het Meertens Instituut, de Groninger woordenboeken, het encyclopedische tweede deel (Beschrijvende folklore) van Groninger Volksleven van Ter Laan (1961) en heel Nederland bestrijkende monografieën.Lit.: K. ter Laan, Folklore in de Groninger letteren (Winschoten 1961); A.J. Dekker, J.J. Schel, De Volkskunde-vragenlijsten 1-58 (1934-1988) van het P.J. Meertens-Instituut (Amsterdam 1989); V. Sleebe, ‘De wording van de nuchtere Groninger. Volkskunde in een veranderende context’, Volkskundig Bulletin 23 (1997) 215-239.

< >