Nieuwe Groninger Encyclopedie

P. Brood, A.H. Huussen en J. van der Kooi (1999)

Gepubliceerd op 20-09-2021

Vitaliebroeders

betekenis & definitie

Ook Likedelers. Broederschap van kapers en zeerovers; vond zijn oorsprong in Mecklenburgse dienst in de strijd tegen Denemarken om de Zweedse troon op het eind van de 14de eeuw.

De oorsprong van hun naam is omstreden: misschien afgeleid van ravitaillering van Stockholm tijdens een beleg. Het einde van deze oorlog in 1397 leidde tot een gezamenlijk (Hanze)optreden tegen hen en hun vertrek uit de Oostzee naar vooral Oost-Friesland, waar zij betrokken werden in de onderlinge strijd van de hoofdelingen waarvan een deel hun eigendommen in leen opdroegen aan Albrecht van Beieren, graaf van Holland. Daardoor werden zij ook gebruikt in de strijd tussen Schieringers en Vetkopers. Zij bleven een rol spelen tot in de jaren ’30 van de 15de eeuw (zij vormden toen een reden voor de Hamburgers zich van Oost-Friesland meester te maken, 1433-1453) en waarschijnlijk zelfs langer.Lit.: W. Ehbrecht, ‘Hansen, Friesen und Vitalienbrüder an der Wende zum 15. Jahrhundert’ in: W. Ehbrecht en H. Schilling (red.), Niederlande und Nordwestdeutschland. Studiën zur Regional- und Stadtgeschichte Nordwestkontinentaleuropas im Mittelalter und in der Neuzeit (Keulen 1983) 61-98; A.

Janse, Grenzen aan de macht. De Friese oorlog van de graven van Holland omstreeks 1400 ('s-Gravenhage 1993).

< >