Nieuwe Groninger Encyclopedie

P. Brood, A.H. Huussen en J. van der Kooi (1999)

Gepubliceerd op 20-09-2021

Heveskes

betekenis & definitie

Gron.: Heemskes.

Wierdedorp onder Delfzijl bij de Eems (Zeehavenkanaal) tussen Weiwerd en Termunterzijl, ingeklemd tussen chemische fabrieken. Verbonden met Weiwerd door de Heemskesweg; over de Oosterhornhaven ligt de Heemskesbrug.

Na WOII is Heveskes bijna geheel verdwenen door toedoen van de oprukkende industrie. Resterend zijn kerk, kerkhof en een schuur van een voormalige boerderij. De kerk is in het derde kwart van de 13de eeuw tegen de uit omstreeks 1200 stammende toren gebouwd. Na een brand en gedeeltelijke afbraak in 1584-1585 bleven slechts delen van de toren en de kerk over. Herbouw vond in verkorte vorm omstreeks 1600 plaats, restauratie na oorlogsschade in de periode 1948-1952 en herstel van muren en daken in 1998-1999. Inventaris is grotendeels verdwenen; bewaard bleven de torenklok (Sicmans, 1634) en de preekstoel (Abraham Bekenkamp, 1781).

In 1975 verkocht het kerkbestuur de kerk aan het Havenschap Delfzijl. De grond bleek later echter niet meer nodig te zijn voor de beoogde industriële uitbreiding. Zowel de kerk als het dorp gingen nodeloos verloren.

Oudtijds Hewenschenze, Hevenschynze, Hevensche(s) en Hewensches, later Heemskes.

Lit.: C.A. de Groot-van der Meulen e.a., Weiwerd, Heveskes, Oterdum. De verdwenen dorpen van de Oosterhoek (Bedum 1991); W.J. Berghuis en C. Scheffer, ‘De geschiedenis van de kerk van Heveskes’, Groninger Kerken 6 (1989) 7-21; P.B. Kooi, K. Klaassens en J.H. Zwier, ‘Een onbekend steenhuis te Heveskes (Gr.)’, Paleo-aktueel 5 (1994) 115-119.

< >