Nieuwe Groninger Encyclopedie

P. Brood, A.H. Huussen en J. van der Kooi (1999)

Gepubliceerd op 20-09-2021

Broerenklooster

betekenis & definitie

Klooster (Domus Sancti Pauli) van de fransiscanen in Groningen. Stichtingsdatum en stichter zijn onbekend.

Gelegen aan het Rechte Jat OZ tussen Broerenkerkplein en de (latere) Zwanestraat. In 1253 werd het klooster voor het eerst genoemd door Emo in de strijd tussen de stad Groningen en de Ommelanden; het werd toen gebruikt als militair steunpunt. Het grondbezit was zeer beperkt; het was daarom niet mogelijk het klooster in goede staat te houden. In 1506 ging het klooster, na mislukte pogingen in 1452 (1455?), waarbij Brugman een rol speelde, en in 1469, over naar de Congregatio Hollandiae.In 1566 werd de Broerenkerk door het stadsbestuur toegewezen aan de hervormden, maar in 1568 weer ingericht voor de katholieke eredienst. Vervolgens kwam zij in 1579 weer in hervormde handen, maar werd na 1580 weer katholiek; in 1594 kwam zij ten slotte weer, voor de derde keer en nu voor langere tijd, in hervormde handen. Bij de oprichting van de Academie (1614) werd ze de academiekerk, het schip was vanaf dat jaar in gebruik als Franse kerk. Ook de Latijnse school was (vanaf 1594) in het complex gehuisvest, evenals vanaf 1615 de Universiteitsbibliotheek. De kerk kwam in 1821 weer in katholieke handen, maar werd in 1894 gesloopt.

Lit: F.J. Bakker, Bedelorden en begijnen in de stad Groningen tot 1594. Groninger Historische Reeks 3 (Assen 1988); C. Tromp (red.), Groninger kloosters. Groninger Historische Reeks 5 (Assen 1989).

< >