Essentialisme is de opvatting dat dingen een essentie hebben en dat we van hun concepten de eenduidige definitie kunnen vinden.
Dit lijkt vanzelfsprekend. Immers, als je dingen bij dezelfde naam noemt--"tafel"--dan zullen ze ook wel iets gemeen hebben en dat is hun essentie. Toch bestaat er veel kritiek op deze opvatting--niet in de laatste plaats omdat onze termen (en de dingen die eronder vallen) historische entiteiten zijn die een bepaalde maatschappelijke, mogelijk zelfs politieke achtergrond veronderstellen.
Het laatste bolwerk van onderhavige opvatting is het idee dat zogenaamde natuurlijke soorten als water, leeuw, geel, nog wel een essentie hebben, maar ook die verzwakte these staat onder druk:
De evolutieleer heeft laten zien dat er tussen iedere twee biologische soorten levende wezens overgangsvormen bestaan en dat die soorten dus niet scherp afgebakend kunnen worden.
Eleanor Rosch heeft verder aangetoond dat we termen vermogen te hanteren niet omdat ze scherpe definities hebben maar omdat wij er een soort prototype bij in gedachten hebben.
