Beïnvloeden of beïnvloeding is de activiteit waarmee een zender de menselijke geest van een ontvanger bewerkt, al dan niet op eigen initiatief of ongeacht van wie het initiatief uitgaat. Deze beïnvloe¬ding kan bestaan uit het bevestigen, vormen, uitbreiden of wijzigen van de bestaande attitudes.
Beïnvloeden is een zeer algemeen proces, bijv.:
- ouders beïnvloeden kinderen door hen op te voeden;
- kinderen beïnvloeden elkaar om aan een spelletje mee te doen;
- kinderen beïnvloeden hun ouders door het dragen van moderne kleding;
- docenten beïnvloeden cursisten of studenten door hen te onder¬richten;
- buren geven nuttige informatie over bepaalde winkels en geven daarnaast ook roddelpraatjes aan elkaar door;
- politici proberen een menigte op te zwepen;
- een jongeman verklaart een meisje zijn liefde;
- een zieleherder spreekt een schare gelovigen toe;
- de weerman voorspelt het weer voor de komende dagen;
- de adverteerder probeert zijn produkt zo aantrekkelijk mogelijk voor te stellen;
- een ministerie tracht de isolatie van woonhuizen te bevorderen enz.
In plaats van beïnvloeding wordt soms ook wel het woord manipu¬latie gebruikt, maar dit heeft in het algemeen een negatieve bete¬kenis. Sommigen menen dat het verstrekken van ‘neutrale informa¬tie’ c.q. het geven van voorlichting geen beïnvloeding inhoudt, maar in het licht van bovenstaande omschrijving valt elke bevesti¬ging of vermeerdering van kennis eveneens onder beïnvloeding. Zie bovendien de onverbrekelijke samenhang tussen gedachten en gevoelens bij de begrippen rationeel en emotioneel.
Ook iemand, die op eigen initiatief informatie verzamelt aan een voorlichtings- c.q. inlichtingenloket of door een bepaald boek te raadplegen, wordt dus beïnvloed, omdat hierdoor bepaalde veran¬deringen in zijn geest optreden.
