Opgericht in 1866. Gevestigd te Amsterdam.
De oprichters waren Ds. C.
S. Adama van Scheltema, Dr.
Ph. J.
Hoedemaker, Jhr. E. van Weede van Dijkveld en T.
M. Looman.
Blijkens artikel 1 van het Algemeen Reglement is het doel dezer Vereeniging: „de verbreiding van Evangelische Bijbelkennis en liefde voor geloofswaarheid onder de jeugd, door middel van Zondagsscholen”.Het bestuur, waarvan Dr. G. P. Marang te Utrecht voorzitter is, heeft naast den penningmeester, ook een binnen- en buitenlandschen secretaris. Gesteund door de Sunday-school-Union te Londen, benoemde het een reizend agent, die in alle kleinere plaatsen en dorpen, waar zulks gewenscht wordt, steun en voorlichting biedt. In 1879 verkreeg de Vereeniging een eigen gebouw, gelegen aan de Bloemgracht 79 te Amsterdam. De erflaatster had in dit perceel zelf jarenlang Zondagsschool gehouden.
De Vereeniging dient de zaak der Zondagsschool allereerst door haar geschriften. Aanstonds gaf zij uit als haar Orgaan De Christelijke Familiekring, maandblad voor Zondagsschool en Huisgezin. De redactie omschreef haar plan aldus: „dat zij, zonder het doel der Vereeniging te vergeten, met terzijdestelling van dogmatiek, polemiek en exegese, een algemeene, practische, Christelijke strekking aan het blad zou geven, daarin alles opnemende, wat voor Christelijke beschaving en ontwikkeling nuttig kon zijn”. Later werd de Familiekring vervangen door het Maandblad der Nederlandsche Zondagsschoolvereeniging. Redactie-adres: Singel 58, Amsterdam, Centrum, jaarlijks wordt daarin ook een beoordeeling gegeven van de nieuw uitgekomen Zondagsschoolboekjes. Ten dienste van de onderwijzers verschenen geregeld Wenkenen Toelichtingen.
Een geschriftje : De noodzakelijkheid en de wijze van voorbereiding voor het Zondagsschoolonderwijs, door Dr. E. Barger, werd voor belanghebbenden gratis verkrijgbaar gesteld. Een veeleischend werk en In kort Bestek, beide geschreven door A. J. Hoogenbirk. Voor de hoogere en de laagste klassen bestaan vaste Roosters.
Op Jaarvergaderingen en Conferenties worden belangrijke aangelegenheden en vragen, het Zondagsschoolwezen betreffende, besproken. De Jaarvergadering wordt geregeld door eenavondsamenkomst met de gemeente besloten. In de maand October heeft een internationale Bidstond plaats. Arme Zondagsscholen ontvangen kosteloos de benoodigdheden voor het onderwijs. Voor noodlijdende Zondagsscholen is het T. M. Looman-fonds opgericht.
Op de 61ste Jaarvergadering werd gerapporteerd, dat de Nederlandsche Zondagsschoolvereeniging ruim 2000 leden telt. De contributie bedraagt f 4000. De oplaag van den Rooster 150000 ex. Bij het 40-jarig bestaan werd een rijk Gedenkboek uitgegeven. Het cijfer der Zondagsscholen, in 1866 ongeveer 300, was toen geklommen tot ruim 2100 met 5000 onderwijzers en 208000 leerlingen. In 1871 werd naast de Nederlandsche Zondagsschoolvereeniging de Gereformeerde Zondagsschoolvereeniging jachin opgericht, welke de Zondagsschool niet als gemeentewerk, maar als Evangelisatie-arbeid opvat. Beide vereenigingen staan met elkaar in een vriendschappelijke verhouding.
