Christelijke encyclopedie

F.W. Grosheide (1926)

Gepubliceerd op 08-01-2020

Maulbronner gesprek

betekenis & definitie

I. Toen door Frederik 111 van den Pfalz de Heidelbergsche Catechismus ingevoerd was (1563), gevoelden niet alleen theologen, maar vooral sommige vorsten behoefte aan een samenspreking van theologen, opdat er toch geen inbreuk gemaakt zou worden op de goede verstandhouding tusschen de Protestantsche vorsten.

Onder deze vorsten behoorden hertog Christoffel van Würtemberg, pfalzgraaf Wolfgang van Zweibrticken en de markgraaf Karl von Baden. Frederik 111 wilde daar aanvankelijk weinig van hooren, maar door een persoonlijk onderhoud tusschen hem en hertog Christoffel werd hij toegefelijker.

In April 1564 zou dan een colloquium plaats hebben te Maulbronn. Daar waren de beide genoemde vorsten aanwezig en de theologen M.

Diller, Boquinus, Olevianus, Ursinus, Dathenus van Gereformeerde zijde en Jac. Andreae, D.

Schnepf, Joh. Brem, Baith.

Bidembach en Val. Wanner van Luthersche zijde.

De vorsten Wolfgang van Zweibrücken en Philipp van Hessen waren niet gekomen.

Er werden tien conferenties gehouden van 10—15 April.

Men redeneerde en polemiseerde, vooral nadat Andrae de ubiquiteitsleer naar voren gebracht had. Alles was echter vruchteloos.

Alleen de beide aanwezige vorsten waren wat nader tot elkander gekomen, zooals uit hun verklaringen duidelijk blijkt. (Eigenhändige Konfession Herzog Christophs von der Majestät Christi in seinem heiligen Abendmahl en Eigenhändige Bekentnisz Friedrichs.) De theologen stonden echter steeds heftiger tegenover elkander. leder kende zichzelven de overwinning toe. Brenz gaf een Epitome colloq.

Maulbronn enz. uit (Frankfort 1564), dat door de tegenpartij met een geschrift met gelijken titel beantwoord werd (Heidelberg 1565). De strijd werd nu gaandeweg heftiger en aan het beleid van Friedrich III was het te danken, dat tegen het Calvinisme geen maatregelen van geweld gebruikt werden.

Südhoff, Olevianus und Ursinus (Leben und Schriften der Väter der reformirten Kirche 1867. Bd. 8. 260 e. v.).II. Op 19 Januari 1576 werd te Maulbronn nog een gesprek gehouden, waar de z.g.n. Maulbronner formule werd opgesteld, een van de grondslagen van de Formula concordiae. Op 15 September 1576 werd in Maulbronn ook het Torgausche boek onderzocht en goed bevonden.

< >