Christelijke encyclopedie

F.W. Grosheide (1926)

Gepubliceerd op 08-01-2020

Kloostergang

betekenis & definitie

of Kruisgang. Een door kruisgewelven (waaraan zij den naam Kruisgang ontleent) overdekte wandelgang of galerij, die wordt aangetroffen aan Middeleeuwsche kapittel- en kloosterkerken.

Zij komt meestal voor aan de Zuidzijde van de kerk, waar zij een gewoonlijk vierkante binnenplaats omsluit, die dienst deed zoowel als begraafplaats als voor het houden van processies. De kloostergang diende om de gemeenschap tot stand te brengen tusschen de kerk en de kloostergebouwen en tusschen deze laatste onderling.

Zoo gaf zij toegang tot de kapittelzaal, waar de kanunniken hun vergaderingen hielden, tot het refectorium of de eetzaal, tot het dormitorium of de slaapzaal en tot andere ruimten, die het gemeenschapsleven der kloosterbroeders vereischte.De kloostergang werd van de binnenplaats gescheiden door gewoonlijk rijk-bewerkte venstergroepen of arcaden, die veelal door bouw- en beeldhouwkunstige versieringen uitmuntten. Dit is ook het geval met de nog bewaarde prachtige kloostergang aan den Dom te Utrecht, waar men in de frontalen of driehoekige hoogvelden boven de 19 vensters even zoovele rijk-gebeeldhouwde tafereelen aantreft uit het leven van St. Maarten, aan wien de kerk was gewijd.

Behalve deze zijn in ons land o.a. nog aanwezig, ’t zij geheel, ’t zij gedeeltelijk: de kloostergang van de Abdij te Middelburg, van de St. Servaeskerk te Maastricht, van het klooster te Ter Apel, van de voormalige Dominicanerkloosters te Nijmegen en te Haarlem, van de afgebrokene Mariakerk te Utrecht (een unicum in Romaanschen stijl), van het voormalige St. Catharijne-convent te Utrecht, en voorts van kerken te Roermond, Zwolle, ’s Hertogenrade en op andere plaatsen.

< >