Materialistisch wijsgeer, geboren te ’s Hertogenbosch, hoogleeraar in de fysiologie te Zürich (1856), Turin (1861), Rome (1879). Gestorven 1893 te Rome.
Voornaamste werk: Kreislauf des Lebens (1852). Onder invloed van Feuerbach voornamelijk, leerde Moleschott een zeer consequent materialisme.
Zijn kentheoretisch standpunt is dan ook dat van het empirisme: alle kennis berust op ervaring, op een denkenden samenhang van waarneming der zintuigen. Het eigenlijke zijn der dingen is een zijn van de eigenschappen der dingen, en deze eigenschappen zijn in werkelijkheid kwesties van onderlinge verhoudingen.
Een bepaald voorwerp is er alleen maar, wijl het betrekking heeft op en tot andere voorwerpen. De meest wezenlijke, in alle stof inwonende eigenschap is de kracht, die eeuwig in de stof aanwezig is.
Het eigenlijke gebeuren in de natuur bestaat in een beweging der grondstoffen, en hoewel die beweging telkens wisselende eigenschappen aan de stof geeft, en dus ook de vormen der voorwerpen voor ons besef verandert, is toch de stof zelf eeuwig, gelijk haar wezenlijke eigenschap, de kracht, eeuwig in haar is. Alle organismen zijn dan ook slechts (telkens anders) gecompliceerde stofvormen.
Kracht en stof zijn eeuwig zoozeer aan elkaar verbonden, dat men zeggen kan: geen kracht zonder stof en geen stof zonder kracht. Ook het geestelijk leven is slechts een uiting van aan stof gebonden kracht.
Van Moleschott schijnt afkomstig te zijn het populaire woord: „zonderfosfor geen gedachten”. Denken is een chemische omzetting van de hersenstof.
Willen is het vanzelfsprekend gevolg van een door invloeden van buiten veroorzaakte toestand van de hersenen.De kritiek op Moleschott valt samen met die op het Materialisme (zie aldaar).
