Het oorspronkelijke Hebreeuwsche woord wil zeggen iets of iemand grondig onderzoeken; wordt het van een mensch gebezigd, dan beteekent het iemands diepste innerlijk doorzien, lezen tot op den bodem zijns harten en kennen zijn meest verborgen gedachten.
Dit kan alleen de Heere God. Het moge de eer der koningen zijn een zaak te doorgronden (Spr. 25 : 2), van den Heere alleen geldt het: „Ik de Heere doorgrond het hart.” Voor wie met een aanklagend geweten denkt aan Gods alwetendheid is deze gedachte zeer verontrustend.
Zij is echter een troost voor wie in eenige zaakgerechtigheid met een eerlijk geweten zich op den Heere durft te beroepen of van Gods genade onderwijzing en bestiering op den weg des geloofs begeert. Ps. 139 : 23: Doorgrond mij, o God ken mijn hart, enz. Waar het wezen en de raad Gods zich aan alle onderzoek en waarneming van menschen onttrekt en de eenige weg, waarlangs wij God kunnen kennen, die der zelfopenbaring is, wordt van Hem gezegd dat er geen doorgronding is van zijn verstand (Jes. 40 : 28).
