De residentie, gelegen in het midden van Java, aan de Zuidkust, die met de residentie Soerakarta de z.g.n. Vorstenlanden vormt; eveneens de naam van de hoofdplaats dezer residentie.
Deze residentie is groot 56.5 □ geografische mijlen, met circa 1¼ millioen bewoners, terwijl de hoofdplaats circa 100.000 inwoners telt.Administratief wordt zij verdeeld in 3 afdeelingen:
1. Mataram (hoofdplaats Djocjakarta),
2. Koelon Progo (hoofdplaats Wates),
3. Goenoeng Kidoel (hoofdplaats Wonosari); de hoofdplaats in 2 gedeelten :
a. het sultansregentschap Kota Djocjakarta (Westelijk) en
b. het regentschap Pakoe-alaman (Oostelijk).
Het voornaamste gebergte is de Merapi, met de altijd omhooggaande „rookpluim”; aan den Zuid-Zuid-Westelijken voet daarvan ligt de stad. Aan het Zuiderstrand bevinden zich de aan Njahi Lara Kidoel gewijde grotten, onder welke die van Rongkob, bekend om de „eetbare vogelnestjes”.
De staatsspoorweg verbindt de hoofdplaats met West- en Oost-Java, en de Nederlandschïndische spoorweg met Solo en Semarang; stoomtrams geven aansluiting naar Noord en Zuid; een goed aangelegd „wegennet” maakt het verkeer in geheel de residentie gemakkelijk.
Cultures: rijstbouw, klapperteelt (Zuid-Djocjakarta telt de klappers bij millioenen), suikerriet (Djocjakarta heeft vele „ondernemingen”) en tabak.
De bevolking is Mohammedaansch; de stad Djocja geldt voor een der voornaamste plaatsen van het Mohammedanisme; dédr zetelen de MohammedaanschevereenigingenalsMohammadyah (opgericht 17 November 1912) en Oemmat-Islam (opgericht 29 September 1924), die de stuwkracht zijn voor de opleving van den Islam in de laatste jaren. Maar onder de intellectueelen neemt de voorliefde voor de oude Hindoe-cultuur zeer sterk toe, met een zekeren „hang” naar Theosofie, getuige de oprichting van de vereeniging Boeti-Oetomo (in 1908). Op het land houden de duizenden zich bij het mengsel der 3 godsdiensten: Animisme, Hindoeisme en Mohammedanisme; zij zijn maar slappe Islamieten, en kunnen nog het best Hindoeistisch-getinteAnimisten genoemd worden.
Djocjakarta is de centrale Zendingspost van de Gereformeerde Zending op Midden-Java ten Zuiden. De zendende kerk van Amsterdam (in saamwerking met de kerken van Noord-Holland) heeft deze Zendingspost voor haar rekening. Alleen het district Karang-Kemoening in het Pakoe-Alamsche deel van het vorstendom Djocjakarta behoort tot het „Utrechtsche” Zendingsterrein: Poerworedjo.
Ten tijde dat zendeling Wilhelm in dienst was van de Nederlandsche Gereformeerde Zendingsvereeniging, kreeg het Christendom in Djocjakarta, vooral ook door de propaganda van Sadrach, een ruimen ingang; een der toenmalige berichten spreekt zelfs van 9 gemeenten met 1013 zielen; nadat Sadrach gebroken had met de Gereformeerde Zending (1899), hield de Nederlandsche Gereformeerde Zendingsvereeniging slechts enkele posten over.
Mede ten gevolge van het brengen der Zending „op kerkelijk spoor”, kwam er voor Djocjakarta langzamerhand een tijd van grooten Zendingsopbloei; vooral de Medische dienst, die het Petronella-hospitaal met een rij hulp-hospitalen omgaf, heeft veel tot het voortdringen van het Evangelie bijgebracht; April 1925 is het zilveren jubileum van het Petronella-hospitaal gevierd.
Op dit terrein was Ds C. Zwaan werkzaam van 1900—1921; thans (1925) zijn er:Ds A. Pos en Dr F. L. Bakker (tevens docent aan de opleidingsschool).
Te Djocja is de kerk geïnstitueerd; zij heeft, ongerekend de buitenleden, 761 zielen; in 3 gemeenten zullen welhaast de ambten ingesteld worden n.l. te Toengkak, Patalan en Tjandisewoe; binnen korten tijd zal de kerk van Djocja een inlandschen pandita krijgen, die de eerste Pandita Djawa in Midden Java ten Zuiden wezen zal.
Aantal posten 9 (Toengkak, Patalan, Medari, Srandakan, Tjandisewoe, Wates, Ngoelakan, Kalipenten, Wonosari). Totaal aantal zielen 1312, waaronder 698 belijdende leden.
Missionaire artsen aan het Petronella-hospitaal: Dr J. Offringa, directeur; Dr W. G. Muller en Dr D. Bakker.
Hulphospitalen 9 (Patalan, Toengkak, Wates, Tjandisewoe, Medan, Wonosari, Sewoegaloer, Tandjoeng Tirta en Sanden).
Zendingsscholen 9 (Djocja, Toengkak, Patalan, Ngoelakan, Kali-penten, Demangan, Toeren, Gadoengan en Patrabajan).
Dan nog: 3 Hollandsch-Javaansche scholen, één Hollandsch-Javaansche meisjesschool, een Europeesch Lagere school, één Mulo-school, één Hollandsch-Chineesche school.
Van beteekenis is Djocja voor geheel de Zending op Midden-Java ten Zuiden om de Opleidingsscholen:
1. De Keucheniusschool tot opleiding van Javaansche onderwijzers (directeur D. Koelewijn) en
2. De school tot opleiding van helpers tot den Dienst des Woords, in 1925 te reorganiseeren tot opleiding van panditadjawa (docenten Ds D. Bakker en Dr F. L. Bakker).
