Zweet, Gen. 3: 19.
Deze uitdrukking wordt meermalen gebruikt, wanneer men schertsen wil met iemands bezweet en verhit voorkomen. Zij is blijkbaar ontleend aan Gen. 3: 19, waar over Adam, wegens de begane overtreding, de vloek wordt uitgesproken, dat hij voortaan in het zweet zijns aanschijns zijn brood zal eten. — De uitdrukking beteekent daar dat de eerste mensch voortaan niet meer den lichten, aangenamen arbeid zal hebben van vroeger, Gen. 2: 15, maar met groote moeite en inspanning voor zijn onderhoud zal moeten zorgen. De schrijver leidt dus de inspanning en moeite van den in het oosten vaak zoo vermoeienden veldarbeid af van de zonde, en beschouwt ze als eene straf. Hoe weinig gegrond deze voorstelling is, behoeft niet uitvoerig te worden betoogd.
Soms wordt die uitdrukking in het zweet uws aanschijns alleen als beeld gebruikt voor zware moeite en inspanning op geestelijk gebied. Busken Huet zegt b.v. ergens in zijne Brieven over den Bijbel, dat ook de ziel in het zweet haars aanschijns haar brood zal eten, d.w.z. dat voedsel voor den geest of het genot eener zelfstandige overtuiging niet verkregen wordt zonder vermoeiende inspanning der redelijke en zedelijke vermogens.
