1. benaming voor een type spinnewiel waarvan het spinmechanisme boven het aandrijfwiel is geplaatst (ook Tirolertje genoemd),
2. benaming voor een bijzonder kleine uitvoering van de stoelklok en de staartklok, voor gebruik aan boord van trekschuiten en beurtschepen. De klokken zijn tot dit doel voorzien van een spillegang met een korte, zeer snel tikkende slinger. Deze is onbeweeglijk verbonden met de spil. zodat de klok, hangend tegen de stuur- of bakboordwand van het schip, geen hinder ondervond van het rollen of slingeren van het schip. Het rijzen en dalen van de voorsteven (het zgn. stampen) is bij binnenschepen gering. Om echter ook de gevolgen hiervan zoveel mogelijk te neutraliseren werd de slinger zo kort en licht mogelijk gemaakt, met een energieke, ruime slingerbeweging. Het uurwerk werd in verband hiermee uitgebreid met een extra rad, wat nog het voordeel had dat het gewicht langzamer zakte. Een enkele maal is de slinger aan de zijkant van de klok bevestigd, opdat deze dwars op de lengte-as van het schip. dwz. aan een voor- of achterschot kon worden bevestigd, zodat de wijzerplaat over de lengteas van het schip zichtbaar is, vooral op trekschuiten de beste plaats, het gewicht loopt in een koker, om slingeren te voorkomen.
Het oudste model schippertje is het stoelschippertje (ook tukkertje genoemd), een verkleinde uitvoering van de Friese stoelklok, tenminste voor zover het de kast en beschildering betreft. Het uurwerk wijkt, door toevoeging van de korte slinger, hiervan af. De wandplank is dikwijls uitgezaagd in de vorm van twee zeemeerminnen. Voorzien van slagwerk en wekker waarschijnlijk uit het eind van de 18de eeuw. In het begin van de 19de eeuw ontstond een ander type schippertje, dat wat kastvorm betreft een verkleinde uitvoering is van de in die zelfde tijd ontstane Friese staartklok: terwijl echter de staartklok een ankergang heeft is het staartschippertje voorzien van een spillegang. De kast wijkt in zoverre van de staartklok af. dat het gehele uurwerk, inclusief de slinger, in de kast is ondergebracht: de staart heeft uitsluitend een decoratieve functie en is dikwijls in zeer fantasierijke vormen uitgezaagd. De beschildering van de wijzerplaat van de schippertjes is zeer verzorgd.
