Een 'Dunkelflaute' is een periode met een gelijktijdig optredend gebrek aan wind en zonlicht, in de context van energieopwekking met behulp van wind- en zonne-energie. Gedurende een Dunkelflaute kan er vrijwel geen elektriciteit worden opgewekt met deze middelen.
Dunkelflaute is van oorsprong een Duitse samenstelling van de woorden voor duisternis en windstilte. Om klimaatverandering tegen te gaan wordt door diverse landen gestreefd naar andere manieren van energieopwekking, waarbij geen schadelijke broeikasgassen worden uitgestoten. Daarbij wordt veelvuldig ingezet op wind- en zonne-energie, door windmolens en zonnepanelen aan te leggen. Wanneer een Dunkelflaute optreedt, zijn deze opwekkingsmiddelen echter nutteloos.
Het elektriciteitsnet moet in balans zijn om te blijven functioneren. De hoeveelheid elektriciteit die wordt opgewekt moet zoveel mogelijk gelijk zijn aan de hoeveelheid die op dat moment wordt gebruikt. Het conventionele systeem voor elektriciteitsopwekking is vraaggestuurd. Dit wil zeggen dat men meer elektriciteit opwekt zodra men meer elektriciteit verbruikt, bijvoorbeeld in de ochtend of het begin van de avond wanneer er veel activiteit is in woningen. Elektriciteitsopwekking met middelen die gebruik maken van wind en zonlicht is niet aan te sturen, maar afhankelijk van de weersomstandigheden. Wanneer er tijdens een Dunkelflaute zelfs helemaal geen elektriciteit wordt opgewekt, zal men op een andere manier aan elektriciteit moeten komen.
Voor perioden van Dunkelflaute worden verschillende oplossingen overwogen, waaronder reservecapaciteit van regelbaar vermogen, grootschalige energieopslag, internationale verbindingen en het slim aansturen van de energievraag. Zonder adequate oplossingen voor Dunkelflaute's is een elektriciteitsvoorziening volledig gebaseerd op wind- en zonlicht met behoud van de leveringszekerheid niet mogelijk.
