X-marker is een zogenoemde zelfverdedigingsspray (een woord dat in 2002 debuteerde). In Nederland kun je een overvaller of aanrander geen traangas of pepperspray (een woord uit 1996) in het gezicht spuiten, want die zijn verboden. X-marker mag wel. X-marker is een Nederlandse uitvinding. Het goedje is in 2003 op de markt gebracht door het Eindhovense bedrijf Personal Safety Products. Uit de spuitbus, die tot op tweeënhalve meter afstand trefzeker is, komt een dikke laag blauw schuim die twee tot drie dagen op het gezicht blijft zitten, hoe hard je ook boent. Vanwege dit kleureffect spreekt men