Het EU recht Lexicon

EUR-lex (2020)

Gepubliceerd op 04-08-2020

Democratisch tekort

betekenis & definitie

„Democratisch tekort” is een term die gebruikt wordt door mensen die stellen dat de EU-instellingen en hun besluitvormingsprocedures aan een gebrek aan democratische legitimiteit lijden en voor de burger ontoegankelijk lijken door hun ingewikkelde werking. Het echte democratische tekort van de EU lijkt echter te liggen in de afwezigheid van Europese politiek.

EU-stemmers hebben niet het gevoel dat ze een „regering”, die hen niet zint, doeltreffend kunnen afwijzen, en op enige manier de loop van de politiek en het beleid kunnen wijzigen.De huidige vorm van Europees bestuur is zodanig dat er geen „regering” is.

Het volk is nog steeds overwegend pro-Europees, maar het begrijpt het politieke systeem niet dat soms een bedreiging lijkt te vormen voor zijn manier van leven.

Onverschilligheid voor Europa blijkt uit de lage opkomst bij Europese verkiezingen, die een historisch dieptepunt bereikt hebben in 2009 met een EU-gemiddelde van net 43 %.

De kwestie van democratische legitimiteit is tijdens elke fase van het Europese integratieproces gevoelig geweest. De kwestie is behandeld in de intergouvernementele conferenties voorafgaand aan het tekenen van de Verdragen van Maastricht, Amsterdam en Nice door meer bevoegdheden te geven aan het Europees Parlement (EP) en de gebieden waarin zij beslissingsbevoegdheid delen met de Raad uit te bereiden. Hierdoor is het EP geëvolueerd van een adviserend orgaan tot een medewetgever.

Het Verdrag van Lissabon heeft de financiële, wetgevende en toezichtbevoegdheden van het Europees Parlement verstevigd. Het EP heeft aanzienlijke invloed verkregen bij het benoemen van de Commissie en haar voorzitter.

Daarnaast is het Europees burgerinitiatief opgesteld en het belang van dialoog tussen de burger en de Europese instellingen wordt erkend. Tot slot zijn enkele zittingen van de Raad openbaar gemaakt om de burger beter te kunnen informeren.

Zie ook

• Burgerinitiatief
• Georganiseerd maatschappelijk middenveld
• Europees Parlement
• Governance
• Nationale parlementen
• Voorzitter van de Europese Commissie
• Subsidiariteit
• Doorzichtigheid (toegang tot documenten)
• Doorzichtigheid van de werkzaamheden van de Raad