Leugen; aan de fantasie ontsproten. Zie ook halve* waarheid; sprookje*.
... wie weet bovendien, of uw gansch verhaal geen verdichtsel is, uitgedacht om mij geld uit de tasch te halen. Eerst uwe bewijzen of ik beloof u geen penning.
Jacob van Lennep: De roos van Dekama. 1836
Het Evangelieverhaal is slechts een geïdealiseerd verdichtsel, geschreven door christelijke mystici in navolging van esoterische mysteriën van de heidenen en behandelt de inwijdingsbeproevingen, die door de kandidaten voor inwijding moesten worden ondergaan.
Het Theosofisch Genootschap, Pasadena: Jezus Mens of Mythe? Webpagina
Verder hebben we de geruchten daarover onderzocht om waarheid en verdichtsels van elkaar te scheiden.
Vrij Nederland, 18-03-2000
Op welk punt de waarheid overging in verdichtsel was niet precies vast te stellen.
De Groene Amsterdammer, 22-03-2000