Dorp in de gemeente Veendam ten Z. van de hoofdplaats; veenkolonie aan het Westerdiep en het Oosterdiep dat uitkomt in het Stadskanaal. Gelegen in de Polder Wildervankster Participantenverlaat; hierin ligt ten O. van de plaats ook de buurtschap Wildervanksterdallen.
Langs de twee parallel aan elkaar lopende veenkanalen ontstond een 4 km lange dubbele lintbebouwing als voortzetting van die van Veendam. Tot 1969 hoofdplaats van de gemeente Wildervank: hiertoe behoorde ook Nieuw-Stadskanaal, dat samen met het oudere Stadskanaal ten O. ervan de hoofdplaats werd van de nieuwe gemeente Stadskanaal. Tot de vroegere gemeente Wildervank behoorden verder Wildervanksterdallen, Bareveld (deels) en Borgercompagnie (deels), nu alle drie ook bij Veendam gevoegd. In tegenstelling tot andere veenkoloniën zijn de diepen niet gedempt en heeft Wildervank met het dubbelkanalenstelsel zijn oorspronkelijke karakter bewaard.De hervormde kerk, een in opzet driezijdig gesloten zaalkerk uit 1687 werd in 1777 tot kruiskerk verbouwd. De eerste steen werd in 1659 door Adriaan Geerts Wildervanck gelegd; hij werd in 1661 in de nog niet voltooide kerk bijgezet. Het interieur bevat een preekstoel van ca. 1694, ontworpen door A. Meijer met snijwerk van J. de Rijk, en enige 17de en 18de-eeuwse banken. Het orgel is van R. Meijer, 1867.
Voor het overige is het interieur na een renovatie (1959-1962) niet meer van belang. Belangrijk kerkhof met ettelijke obelisken als grafteken.
De gereformeerde kerk is in 1910-1911 gebouwd naar ontwerp van Tj. Kuipers. De helft van de bouwkosten kwamen voor rekening van de houthandelaar K. Bos en zijn zoon J. Bos. De laatste schonk in 1913 het orgel, vervaardigd door fa.
Wakker te Ludwigsburg. Voor het overige gaaf bewaard en veelal in kostbare materialen uitgevoerd interieur.
De evangelisch-lutherse kerk is in 1760 gebouwd; zij werd in 1911 van een toren voorzien. Het interieur is enige jaren geleden geheel ontluisterd; preekstoel en banken uit de bouwtijd zijn opgeruimd.
Wildervanck betekent: de in bezit genomen heide.
Lit.: J. Greven en A. Hadderingh (red.), Oud nieuws over Wildervank; 1647-1997: Wildervank 330 (Wildervank 1998); 300 Jaar Nederlandse Hervormde Kerk te Wildervank (Wildervank 1987); D. Mulder, Anders dan de wereld. Anderhalve eeuw Gereformeerde Kerk in Wildervank (Wildervank 1985); W.H. van der Ploeg, Wildervank van toen (Wildervank 1985); W. Daudt, De opkomst van Veendam en Wildervank (Stadskanaal 1982).
