Nieuwe Groninger Encyclopedie

P. Brood, A.H. Huussen en J. van der Kooi (1999)

Gepubliceerd op 20-09-2021

Doorgangshuis

betekenis & definitie

Huis waar meisjes die gevaar lopen, ongehuwde moeders of verwaarloosde kinderen tijdelijk worden opgenomen. Het Doorgangshuis van Groningen werd in 1865 opgericht door M.W. de Ranitz.

In 1881 werd het huis ondergebracht in de Vereniging Doorgangshuis om zo bredere financiële steun te krijgen. In 1919 werd De Ranitz als directrice opgevolgd door C.M. van den Brugghen. Zr. E.A. Hoogenraad nam in 1945 het roer van haar over. Het opvangwerk, begonnen uit liefdadigheid en gebaseerd op een orthodox-protestantse grondslag, groeide uit tot een professionele jeugdhulpverleningsorganisatie.

De Ranitz wilde de meisjes heropvoeden met evangelisatie en zag in zware lichamelijke arbeid een geschikt middel tegen verkeerde neigingen, jarenlang was de wasserij een bron van inkomsten voor het Doorgangshuis. De meisjes moesten zelf gered willen worden en de opname was vrijwillig. De professionalisering kwam in de oorlogsjaren pas goed op gang. Er werd een vaste psychiater aangesteld en het personeel diende voortaan opleidingen te volgen. Het Doorgangshuis bestond uit drie huizen: het Groote Huis voor langdurige opnamen van meisjes van twaalf tot twintig jaar, vaak ‘gevallen’ meisjes, het Kinderhuis voor jongens tot zes jaar en meisjes tot veertien en het Passantenhuis voor meisjes op doortocht. Het Doorgangshuis verhuisde in 1965 van de Tuinstraat naar een nieuw complex aan de Haydnlaan. In 1974 werd de stichting De Helperhaven opgericht; deze ging in 1986 op in de nieuwe overkoepelende Stichting Noordelijke Orthopedagogische Voorzieningen.Lit.: G. Dimmendaal, Heropvoeding en behandeling. Meisjes in Huize de Ranitz, Groningen 1941-1967 (Groningen 1998).