Historische collectie Nederland

Rijksdienst voor het cultureel erfgoed (2019)

Gepubliceerd op 13-06-2019

hoger hangen

betekenis & definitie

(in Zaanse pelmolens) Dit werd gedaan als men parelgort moest maken, dat werd vervaardigd uit het zogeheten middelrelsel. De pelsteen werd hoger gehangen door de persbalk met de licht iets hoger te drukken en er vervolgens een dubbel blikje onder te leggen. De gort moest nu rond worden door de pelstenen hard te laten draaien en weinig middelrelsel per keer te verwerken.

De kaartjes werden daarom gevuld uit de parelgortmaat. Deze keer pellen werd de tweede reis van zomer genoemd, ook al was het wintergerst dat werd verwerkt. Als er vervolgens nog een bewerking op de stenen volgde, werd dit de vierde reis van parelen genoemd.

Het meel dat men door dit slijpen verkreeg was geschikt voor menselijke consumptie en werd als parelmeel verkocht. Zo werd soms ook nog een vijfde en een zesde reis gemalen.

< >