(van neos = nieuw; lithos = steen) is de jongere steentijd in tegenstelling met het paleolithicum, de oudere steentijd. Het neolithicum is met name gekenmerkt door het voorkomen van geslepen steenen werktuigen.
Voor ons land zijn uit dien tijd in het bijzonder belangrijk de hunebedden (in Drente) en de neolithische grafheuvels met standring (op de Veluwe, maar ook wel in Drente en de bijzonder mooie dubbele grafheuvel te Harendermolen). In Palestina heeft een neolithische bevolking gewoond voor de Israëlieten kwamen, die men met een verzamelnaam Refaieten noemt.
